یک از مشاغل حساس و پولساز که البته خواهان زیادی هم دارد ولی از عهده هر کسی ساخته نیست شغل مجری گری است که در دهه های اخیر بسیار پرطرفدار شده است . شغل مجری در شمار یا دسته مشاغل حوزه ارتباطات است که جذابیت ها و البته حساسیت های مربوط به خودش را دارد .

یک مجری همان طور که از نامش پیداست مسئول اجرای برنامه ها و مراسم مختلف است . دایره این برنامه ها از مراسم های تقدیر، همایش های علمی تا برنامه های رسانه ای کاملا متفاوت است . موضوع این برنامه ها و رویدادها هرچه باشد قطعا ویترین هر یک از آنها، مجری است که می تواند با نحوه اجرایش، مخاطبان را جذب کرده یا کلا از مراسم دور کند . لذا انتخاب مجری باید کاملا آگاهانه باشد .

در این مقاله سایت پول یابی قصد دارم تا به معرفی شغل مجری گری ، شرح وظایف و خصوصیات مجریان به ویزه مجریان رادیو و تلویزیون بپردازم .

تعریف مجری

مجری به شخصی گفته می شود که مسئولیت اجرا در مکان های مختلف مانند رادیو، تلویزیون، مراسم، همایش ها و غیره را بر عهده دارد . مجری ها مسئول سرگرم کردن مخاطبان و مدیریت یک مراسم را به عهده دارند . لذا باید توانایی اجرا در انواع مراسم های زنده یا ضبط شده ، اعم از برنامه های خبری، ورزشی، موسیقی، مسابقه، علمی، سیاسی تاریخی و…. را داشته باشند .

مجریان رادیو و تلویزیون، چهره های عمومی (نماد بیرونی) رسانه صوتی و تصویری هستند . این افراد و مسئول سرگرم کردن مردم و اطلاع رسانی به مخاطبان می باشند .

مهم ترین پیش شرط استخدام یک فرد به عنوان مجری، داشتن توانایی برقراری ارتباط با مخاطبان است . در واقع یک مجری حرفه ای باید بتواند احساس رغبت به تماشای برنامه را در مخاطبان ایجاد کند . هیچ تفاوتی هم ندارد که برنامه موردنظر تلویزیونی است، یا رادیویی ، مراسم مهیج و شاد است یا خشک و جدی . یک مجری باید توانایی تاثیرگذاری بر مخاطبان را داشته باشد .

در واقع هر اندازه مجری توانایی جذب مخاطب، فن بیان مناسب، قدرت برقراری ارتباط موثر با دیگران و البته تکنیک‌های مصاحبه را داشته باشد در این شغل موفق تر است . به عبارتی قواعد مصاحبه شغلی مجریان دانستن اینهاست . داشتن تسلط کافی به ادبیات و واژه های متن بسیار پراهمیت است . باید توانایی انتقال هر متن متناسب با موضوعی که دارد را به درستی بیان کند . بنابراین داشتن لحن و گویش متناسب مهم می باشد .

هدف اصلی مجری ایجاد ارتباط با مخاطبان است . ساعات کاری او به زمانبندی برنامه ای که اجرا می کند، بستگی دارد . این ساعات می تواند نامنظم بوده و گاهی در صبح زود و یا نیمه شب باشد . محل کار مجری معمولا در استودیو (تلویزیون یا رادیو) و یا در فضای باز، و در شرایط آب و هوایی مختلف می باشد .

مجری تلویزیونی

بیشتر برنامه‌های تلویزیون بر مبنای فعالیت مجری اداره می‌شود . در این برنامه‌ها مجری می‌تواند در نقش معرفی کننده برنامه‌ها، میزبان، گزارشگر، مفسر و… ظاهر شود . مجری تلویزیونی فردی است که در برنامه‌های تلویزیونی به خصوص برنامه‌های گفت‌وگو محور شرکت کرده و نقش اداره کننده بحث‌ها و گفتگوها را بر عهده می‌گیرد .

برخی، مجری تلویزیونی را صرفا یک گوینده تلویزیونی غیرمسئول می‌دانند که تنها متنی را از حفظ و یا از روی کاغذ می‌خواند . اما کارشناسان تلویزیونی گویندگی را فقط یکی از مسئولیت‌های مهم و تخصصی متعدد این عنصر رسانه‌ای می‌دانند و معتقدند که باید بین این دو شخصیت یعنی مجری و گوینده تفاوت قائل شد .

مجری تلویزیونی از راه‌های گوناگونی فعالیتش را انجام می‌دهد . اغلب به صورت مستقیم برای ارتباط با مخاطب به دوربین نگاه می‌کند و درباره برنامه یا موضوع آن توضیح می دهد . گاهی نیز به دوربین نگاه نمی‌کند که در این حالت اغلب متنی را که به موضوع برنامه مربوط می‌شود و از قبل توسط نویسنده برنامه برایش آماده شده است را می‌خواند یا به صورت فی‌البداهه به ایراد سخنان مرتبط می‌پردازد .

گاهی مجری بدون نگاه کردن به دوربین، با افرادی که در استودیو و خارج از قاب تصویر قرار دارند صحبت می‌کند . از دیگر موارد پرکاربرد در برنامه‌های تلویزیونی، ارتباط مجری با میهمان برنامه است. در این حالت مجری به دوربین نگاه نمی‌کند، بلکه پیرامون یک موضوع خاص با میهمان برنامه به گفتگو می‌پردازد .

مجری رادیویی

مجری رادیویی نیز نقشی مشابه یک مجری تلویزیونی بر عهده دارد، با این تفاوت که در یک برنامه رادیویی نقش مجری بسیار پررنگ‌تر است . هم‌چنین در رادیو حرکات جسمانی مجری دیده نمی‌شود و او باید تنها از طریق تغییر حالات صدای خود، به انتقال حس بپردازد .

مجری یا گوینده رادیو شخصی است که صدای خوب و لطیفی دارد، با آهنگی جذاب و متفاوت از دیگران . علاوه بر صدای خوب، این شخص در عین حال باید دارای سواد و اطلاعات کافی بوده و بتواند ضمن خواندن، به مفاهیم مربوط با متن توجه کند . در عین حال گوینده باید توان تشخیص کافی در بیان و القای مفاهیم و انتخاب ریتم مناسب برای بیان مفاهیمی که در متن وجود دارد را داشته باشد .

تسلط کافی بر ادبیات و واژه‌های متن نیز بسیار مهم است و به همین منظور گوینده باید مدام برای خوب بیان شدن این واژه‌ها و اصطلاحات در صدد کسب اطلاعات تازه و جدید باشد .

از مهمترین خصوصیاتی که یک گوینده رادیو باید داشته باشد حساسیت در فهم و تفهیم مطالب است . یعنی هم خودش خوب بفهمد و هم خوب بفهماند و سعی کند که این حرکت را با احساس مناسب و قابل قبول به شنونده منتقل کند . در واقع نقش عمده و نهایی گوینده رادیو این است که زمینه را برای برانگیختن رغبت شنیدن و گوش دادن و به طور کلی جلب توجه شنونده برای گرفتن این اطلاعات فراهم کند .

وظایف مجریان رادیو و تلویزیون

– ملاقات با تیم تولید برای فهمیدن نظرات و سلیقه آنها و به کارگیری آن در زمان اجرای برنامه .

– ارتباط با محققان و پژوهشگران موضوع برنامه و تهیه متن و سوالات مصاحبه ها (در صورت نیاز) .

– تمرین، تمرین و تمرین برای هرچه اجرای بهتر برنامه مخصوصا در برنامه های زنده رادبویی و تلویزیونی که تعداد زیادی مخاطب دارند .

– اجرا که شامل خواندن متن، مصاحبه با مهمانان و یا ارتباط با عوامل استودیو می باشد .

– عکس العمل صحیح نسبت به دستوراتی که توسط کارگردان یا مدیر برنامه از طریق گوشی در حین اجرای برنامه اعلام می شود .

در اجراهای زنده، اگر چه مجری باید مطابق متن موجود پیش برود، ولی باید بتواند در برابر اتفاقات غیر منتظره نیز عکس العمل درست داشته و آنچه را که لازم است بیان کند .

مهارت و توانمندی های ضروری مجری گری

فردی که قصد دارد شغل مجری گری را به عنوان منبع کسب درآمد و فعالیت خود انتخاب کند باید دارای مهارت ها و توانمندی های ویژه باشد . برخی از مهم ترین مهارت های ضروری شغل مجری گری عبارتند از :

– قابل اطمینان بودن و داشتن شخصیت برون گرا .

– مهارت های ارتباطی و ارائه عالی . در غیر این صورت مجری گری آن فرد زمان زیادی ادامه نمی یابد و مخاطبان از اجرایش خسته خواهند شد .

– انعطاف پذیری، مخصوصا در برنامه هایی که مجری نقش اداره کننده یک جلسه گفتگو یا مناظره را ایفا می کند .

– توانایی فکر کردن و تصمیم گیری لحظه ای در صورت لزوم .

– مهارت در انجام تحقیقات و مصاحبه .

– حفظ آرامش در شرایط کاری پرفشار .

– توانایی کار مطابق با دستورالعمل های فراوان موجود . چون مجریان علاوه بر اینکه باید نظر مخاطبان را جلب کنند، در همان لحظه باید به قوانین و مقررات سازمان و نهاد مربوطه نیز پایبند باشند .

– توانایی انجام همزمان چندین کار .

– حافظه خوب برای ارائه متن هایی که از قبل آنها را حفظ کرده است .

– داشتن و توانایی روحیه و انجام کار تیمی .

– مهارت های کلامی عالی .

– داشتن اعتماد به نفس و بیان مناسب با موضوع محتوا .

– دارای انرژی زیاد و روحیه خستگی ناپذیر

دوره های آموزشی ضروری برای مجری گری

فردی که می‌خواهد به عنوان مجری استخدام شده و شروع به فعالیت کند، باید دوره های زیر را گذرانده باشد:

– فن بیان

– دوره های گویندگی و سخنوری

– توانایی تولید محتوا

ضمن اینکه یک مجری توانمند باید این موارد و خصوصیات را هم داشته باشد:

– خلاقیت

– ذوق و قریحه هنری

– فن بیان موثر

– توانایی برقراری ارتباط موثر با دیگران

– توانایی پرسشگری

– تکنیک های مصاحبه

– قدرت تصمیم گیری

– مدیریت زمان

– برنامه ریزی و سازماندهی

– مدیریت بحران

بازار کار شغل مجری گری

به دلیل ویژگی های خاص شغل مجری، مانند مقطعی بودن برگزاری مراسم و همایش ها و یا تولید دوره ای برنامه های تلویزیونی و رادیویی، به ندرت پیش می آید که یک مجری بتواند مانند سایر مشاغل به صورت دایم در یک سازمان یا مرکز استخدام شود .

ماهیت کار شغل مجری گری ، کاملا پروژه ای است . مگر اینکه بخواهید به عنوان یک مجری در سازمانی مانند صدا و سیما به عنوان رسانه ملی استخدام شوید که قطعا فرایندهای خاص و پیچیده خودش را دارد .

قطعا تمام افرادی که به شغل مجری گری علاقمندند می دانند که باید به صورت مقطعی و البته ساعتی به حرفه مجری گری نگاه کنند . مهم ترین نکته ای که بازار کار یک مجری را گرم و پرتقاضا می کند، شبکه ارتباطی پرتعداد و قوی با افراد موثر در سازمان ها، شرکت ها و افراد است .

شغل مجری یکی از زیرمجموعه های مشاغل حوزه ارتباطات است . بنابراین هرچه دایره روابط و دوستان شما مخصوصا در لایه مدیران و حتی برندهای مختلف در بخش رسانه های تصویری و شنیداری و البته شبکه روابط عمومی های سازمان ها و شرکت ها قدرتمندتر باشد، فرصت های متعددی برای استخدام خواهید داشت .

در کنار شبکه انبوه روابط، نکته دیگری که موجب جذب فرصت های شغلی بیشتر به عنوان یک مجری می شود، فن بیان قوی و تکنیک های گفتاری مناسب است . این دو عامل کیفیت کار و حجم پروژه های شغلی یک مجری را مشخص می کنند .

وضعیت مجریان رادیو و تلویزیون

در رادیو و تلویزیون ایران که کمتر جنبه رقابتی دارد ( به دلیل دولتی بودن آن ) مجریان به صورت بلند مدت همکاری کرده و در استخدام آن هستند و تنها ممکن است برنامه آنها تغییر یابد . اما به طور کلی در دنیا رقابت در این حوزه نسبتا شدید است . توجه کنید که موفقیت در مصاحبه شغلی مجری گری رادیو و تلویزیون ضروری می باشد .

یک مجری توانمند و موفق در رادیو و تلویزیون ، باید بتواند برنامه های مختلف را اجرا کند و حداکثر مخاطب را جذب نماید . همچنین مجری می تواند وارد شغل های دیگر مانند بازیگری و یا نویسندگی شود . در صورت کسب تجربه لازم نیز می تواند وارد شغل تولید و تهیه کنندگی شود .

البته برخی از مجریان ( به خصوص مجریان تلویزیونی) به دلیل شناخته بودن نزد عموم مردم، به عنوان مسئول اجرای برخی همایش ها، کنفرانس ها و یا جشن ها نیز انتخاب می شوند .

ویژگی های شخصیتی مجریان

مجریان به دلیل ضرورت اجرای برنامه ها به صورت زنده و وقوع اتفاق‌های پیش بینی نشده، باید توانایی مدیریت بحران، واکنش سریع و حفظ خونسردی را داشته باشند . به همین دلیل در وهله اول یک مجری باید با یک شخصیت کاملا برون گرا قدرت قانع کردن و تاثیرگذاری بر افراد را داشته باشد .

علاوه بر اینها، یک مجری باید به دلیل جنس کارش، ذوق و استعداد هنری را در خود تقویت کند . به عنوان مثال یک مجری برنامه رادیویی یا گوینده یک پادکست باید توانایی انتقال حس از طریق صدا به شنوندگان را داشته باشد.

نظم و ترتیب ، خونسردی و قدرت مدیریت از دیگر ویژگی های شخصیتی یک مجری است که به او اجازه می دهد در عین کنترل چالش ها و موارد پیش بینی نشده، مدیریت منظم یک مراسم یا برنامه را برعهده گیرد . این افراد به دلیل مهارت ارتباطی بالایی که دارند علاقمند به ارتباط با اشخاص مختلف هستند . هم چنین به سرعت می توانند بحث مورد نظر را در گروه یا مکان مورد نظر مطرح کنند. این تیپ شخصیتی عاشق کارهای پر نشاط و پر انرژی هستند و دوست دارند هنر خود را با دیگران به اشتراک بگذارند .

با این حال، در انتخاب شغل مجری عوامل مختلفی مانند معیار، ارزشها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و دیگر موارد دخیل هستند . به طور کلی در شغل های مختلف با ویژگی های شخصیتی مختلف، افراد موفقی وجود دارند و نمی توان دقیقا مشخص کرد که کدام ویژگی شخصیتی می تواند در این شغل موفق شود .

چالش های پیش روی مجری

مشاغل حوزه ارتباطات به دلیل ماهیت شغلی شان همیشه چالش ها و مشکلات خاص خود را دارند . مجریان برای موفقیت در شغل شان باید از این مشکلات عبور کنند . نکته جالب در ارتباط با این چالش ها این است که تقریبا اغلب شان به مرور زمان، با کسب تجربه و تقویت تکنیک های اجرا، قابل رفع هستند . برخی از مهم ترین مشکلات و چالش های شغل مجری گری عبارتند از :

۱- ترس از سخنرانی در جمع

سخنوری در جمع بدون هراس و استرس، یک هنر و در واقع، مهم ترین قدرت و وجه تمایز یک مجری است . این موضوع در ابتدای کار مجری حتی یک چالش جدی محسوب می شود . یک مجری برای کسب مهارت قبل از هر چیز باید با تمرین زیاد، بر حس ترس و استرس خود غلبه کند .

۲- برگزاری مصاحبه‌های جنجالی در عین حفظ آرامش برنامه

حتما برنامه های خسته کننده بسیاری را تماشا کردید یا شنیدید و یا حتی مجبور شده اید ساعت ها در مراسم هایی با اجرای کسالت بار سر کنید . یک چالش بزرگ پیش پای هر مجری، اجرای مهیج و توانایی انجام مصاحبه های جنجالی است . این موضوع با رعایت ملاحظات و خطوط قرمز هر برنامه ای صورت می گیرد و مدیریت آن با حفظ این حدود، کار سختی است .

۳- نوشتن سناریو و سوالات مناسب و چالشی

تهیه سناریو اجرای برنامه ها یا برعهده خود مجری است و یا با همکاری وی صورت می گیرد . طرح متون جذاب و سوالات چالشی برای یک اجرای توانمند، همواره چالشی ظریف محسوب می شود . تنها یک مجری با توانایی تولید محتوا و آشنا به تکنیک های سناریو نویسی می تواند از این مشکل عبور کند .

۴-  جذب مخاطب

یک مجری باید توانایی تاثیرگذاری و ایجاد علاقه و هیجان در مخاطبان را داشته باشد . این موضوع در جای خود یک چالش جدی محسوب می شود .

۵- مدیریت زمان

توانایی مدیریت زمان در اجرا یک مسئله مهم است، چرا که کل فرایند اجرای یک برنامه بر عهده مجری است . در صورتی که به عنوان یک مجری نتوانید تمهیدات لازم برای کنترل زمان را به کار ببرید، عملا این ماجرا روی کیفیت اجرا تاثیر می گذارد . قطعا این موضوع، نارضایتی کارفرما و حتی مخاطبان را به همراه خواهد داشت .

مشکلات شغل مجریان در ایران

چالش ها و مشکلاتی که در بالا به آنها اشاره شد در تمام جهان و برای همه مجریان وجود دارد . در ایران علاوه بر این چالش های عمومی برای شغل مجری گری، برخی مسائل و مشکلات خاص هم وجود دارد . برخی از مسائل و مشکلات شغل مجری گری در ایران عبارتند از :

– نبود رشته آکادمیک فراگیر در ایران جهت آموزش علمی شغل مجری گری و گویندگی .

– استخدام بسیاری از مجریان در رادیو و تلویزیون بر اساس رابطه و نه مهارت و تخصص .

میزان درآمد مجریان

نکته قابل توجه این است که مجریان تنها از یک اجرا درآمد ندارند بلکه می توانند به صورت همزمان پروژه های مختلفی را قبول کنند . میزان درآمد این افراد به عوامل مختلفی مثل میزان تجربه و سابقه، محیط کار، مدت زمان همکاری بستگی دارد . پس امکان مشخص کردن مقدار معین و تعیین شده میزان درآمد مجریان حداقل در ایران وجود ندارد .

مجریان معروف و سرشناس تلویزیون در ایران، فرزاد حسنی، رضا رشید پور، احسان کرمی، محمدرضا شهیدی فرد، مرتضی حیدری، فاطمه صداقتی درآمد نسبتا خوبی نسبت به سایرین دارند .

اگرچه میزان درآمد مجریان ایرانی مشخص نیست ولی درآمد مجریان در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :

– در آمریکا متوسط درآمد سالانه مجری های رادیو و تلویزیون بیش از ۵۰۰۰۰ دلار می باشد .

– در استرالیا ، به طور متوسط درآمد سالیانه مجریان رادیو و تلویزیون حدود ۵۵۰۰۰ دلار آمریکا است .

– مجریان انگلستانی بر مبنای قراردادهایی که با کارفرما می بندند، درآمد متفاوتی دارند . مجریانی که به صورت مستقل کار می کنند، میزان درآمد آنها متغیر است .

– در کشور کانادا ، متوسط درآمد سالیانه مجری رادیو و تلویزیون معادل ۵۴۰۰۰ دلار آمریکا می باشد .

سخن پایانی شغل مجری گری

در این مقاله سایت پول یابی تلاش شد تا شغل مجری گری از ابعاد مختلف مورد بررسی گیرد تا راحت تر بتوانید با معایب، مهارت، درآمد و موارد مرتبط با این شغل آشنا شوید . در نگاه کلی، مجري بودن يك شغل آسان نيست و از عهده هر کسی ساخته نیست .

مجري گري مي تواند از سخنراني مشكل تر باشد . چون يك سخنران در محدوده زمان كوتاهي تنها در مورد يك موضوع خاص صحبت مي كند . به عنوان يك مجري بايد بتوانيد سريع فكر كنيد ، تصميم بگيريد و نظرات مهم را پاسخ دهيد .

نکته پایانی شغل مجری گری اینکه، اگر در مقابل دوربین و یا جمعیت فراوان احساس اعتماد به نفس و راحتی می کنید و علاقه به این کار دارید، می توانید با تمرین و یادگیری آموزش های لازم وارد این شغل شوید . البته مطالعه، اخذ مدرک تحصیلی مرتبط با رسانه می تواند در گسترش مجموعه مهارت هایتان کمک کننده باشد .