آموزش پرورش شترمرغ

شرایط خوب جغرافیایی ایران و سازگاری بالا به ویژه در مناطق نیمه خشک، هزینه کم و بازار رو به رشد از جمله مزیت های اقتصادی پرورش شترمرغ می باشند . افزایش قیمت گوشت سایر حیوانات اهلی از یک طرف و ارزش بالای غذایی گوشت شترمرغ از طرف دیگر ، مهمترین محرک های رشد بازار شترمرغ در سالیان اخیر است .

از تمام اجزای بدن شترمرغ ، از پرها ، گوشت ، تخم و حتی چربی های زیر پوست ، جهت روغن گیری و بهبود درد مفاصل استفاده و کسب درآمد می شود . چنانچه زمینی مناسب با حداقل امکانات ممکن مثل آب دارید ، راه اندازی کسب و کار پرورش و تولید شترمرغ توصیه می شود .

پرورش و تولید شترمرغ یک کسب و کار پرسود و تجارتی پولساز است ، به شرطی که بابرنامه و آموزش کامل همراه باشد . در این مقاله سایت پول یابی به صورت کامل ، صفر تا صد پرورش شترمرغ به صورت خانگی و هم به صورت صنعتی آموزش داده می شود .

معرفی شترمرغ

شترمرغ با نام علمی Struthio camelus نوعی پرنده بی‌پرواز بومی آفریقا و نشخوارکننده از راستهٔ شترمرغ‌سانان است . این حیوان بزرگ‌ترین پرندهٔ زنده دنیاست و تخم آن نیز از هر پرنده زنده دیگری از نظر اندازه بزرگتر است .

شتر مرغ ظاهر منحصربه‌فردی داشته که آن را از سایر پرندگان متمایز می‌کند . آنها با گردن و پاهای بلند خود قادرند با سرعت حدود ۷۰ کیلومتر بر ساعت بدوند که بالاترین سرعت زمینی در میان تمام پرنده‌ها محسوب می شود و از این نظر رکورددار هستند .

غذای اصلی شترمرغ گیاهان است اما از بی‌مهرگان هم تغذیه می‌کنند . در طبیعت به صورت گروهی و در گروه‌های پنج تا ۵۰ نفری زندگی می‌کنند و در هنگام خطر یا برای پنهان شدن روی زمین دراز کشیده یا فرار می‌کنند . اما اگر شترمرغ در گوشه‌ای گیر افتاده و راه فراری نداشته باشند با پاهای قدرتمند خود به دشمن حمله کرده و از خود دفاع می کند .

شترمرغ‌ها اهلی شده و در اکثر نقاط دنیا از جمله در ایران پرورش داده می‌شوند . پرهای هایشان کاربرد زینتی داشته و در پوشاک هم استفاده می‌شود . از پوست شترمرغ برای تولید چرم استفاده شده و گوشت‌شان نیز در بازار عرضه می‌شود .

شترمرغ نر پرهای سیاهی دارد و انتهای پرها و بال‌های آن سفید است ولی پرهای شترمرغ ماده قهوه‌ای است . سر و گردن شترمرغ بدون پر و تاس است. این پرنده اغلب به صورت گروهی در بین گله‌های پستانداران علفخوار همچون گورخر و گاومیش و کل یال‌دار به سر می‌برد .

پرورش شترمرغ

پرورش شترمرغ ostrich از قرن ها پیش در کشورهای افریقای جنوبی که سرزمین اصلی این پرنده است ، رواج داشت . در حال حاضر شرایط پرورش این پرنده در سایر مناطق دنیا امکان‌پذیر است . به دلیل اینکه از گوشت ، پوست ، پر و تخم این پرنده استفاده می شود ، می‌تواند یک فعالیت اقتصادی و تجاری پولساز محسوب شود .

شترمرغ تقریبا در تمام اقلیم های آب و هوایی قابل پرورش و تولید به صورت تجاری است . از اقلیم هایی با آب و هوای خیلی سرد تا شرایط آب وهوایی گرم و خشک امکان پرورش آن وجود دارد . البته هرچه به سمت اقلیم گرم پیش برویم ، کیفیت و کمیّت محصولات تولیدی بهتر می شود .

تنها اقلیمی که برای پروش شترمرغ توصیه نمی‌شود ، آب و هوای گرم و مرطوب یا همان شرجی است چون نتایج منفی برای تولید به همراه دارد . نکته جالب اینکه شترمرغ‌ها به ندرت به دنبال سایه می روند و اغلب از مناطق پربوته و پردرخت دوری می کنند .

شرایط اولیه احداث مزرعه شترمرغ

قبل از هر چیز تذکر این نکته مهم ضروریست ، آنچه از نظر آماری در اینجا ارائه می شود کاملا نسبی بوده و مطلق نیست .  فرضا اگر گفته می شود ۱۰۰۰ متر زمین برای پرورش ۱۰ عدد شترمرغ کافیست ممکن است در این مقدار زمین ۱۵ یا ۲۰ عدد هم پرورش داد و مشکلی پیش نیاید . لذا مجموعه آمارها و اعداد بر اساس استاندارهای رایج و گاهی بر حسب تجربه به صورت حدودی ذکر می شود . نکته بعدی اینکه پرورش و نگهداری شترمرغ در سالیان یکی از راههای کسب درآمد در ایران محسوب می شود .

شرایط اولیه جهت احداث مزرعه شترمرغ به صورت مختصر عبارتند از :

۱- زمین مورد نیاز برای مزرعه

برای پرورش و تولید شترمرغ نیازمند زمین به شکل مستطیل می‌باشید که مساحت آن بستگی به نوع پرورشی که انجام می‌دهید ، متفاوت خواهد است .

پرورش شترمرغ به سه روش مختلف انجام می شود:

الف : به صورت چرخه‌ کامل که در این روش ، نگه داری گله‌ پرورشی همراه با دسته‌ مولّد جهت جوجه کشی است . در صورتی که قصد احداث همزمان مزرعه‌ گله‌ پرورشی و مولّد را دارید ، به اِزای هر قطعه شترمرغ ، نیاز به ۲۰۰۰ مترمربع زمین است که ظرفیت مزرعه در چنین شرایطی، ۲۵ قطعه می باشد .

ب : نگه داری گله‌ پرورشی . چنانچه مایل به احداث مزرعه پرورشی به صورت مجزا هستید ، برای حداقل ۳۰۰عدد شترمرغ ، نیاز به زمین با مساحت تقریبی ۱۰هزارمتر مربع دارید .

ج : نگه‌داری گله‌ مولّد به قصد جوجه کشی . اگر فقط قصد پرورش ، جهت جوجه کشی را دارید ، میزان مساحت مورد نیاز ، ۱۱هزار مترمربع زمین است .

۲- نیروی کارگر لازم برای مزرعه شترمرغ

برای در نظر گرفتن تعداد نیروی کار باید به موارد زیر توجه کنید :

– دادن خوراک به شترمرغ ها در دو نوبت از شبانه‌روز .

– بررسی وضعیت جوحه ها در ۵ نوبت از شبانه‌روز .

– مسائل مدیریتی و جمع آوری تخم شترمرغ .

باتوجه به موارد ذکر شده در چنین شرایطی ، حداقل به ۵ تا ۱۰ نفر نیروی کار نیاز دارید .

۳- آب مورد نیاز شترمرغ ها

در صورت احداث مزرعه پرورشی شترمرغ ، به ازای هر قطعه شتر مرغ ۲۰ لیتر آب در شبانه‌روز و در صورت احداث مزرعه مولّد به اِزای هر قطعه ۴۰ لیتر آب نیاز دارید .

۴- شیوه اخذ مجوز برای مزرعه شترمرغ

برای اخذ مجوز کسب و کار جهت تکثیر شترمرغ ، در ابتدا باید زمین مورد نیاز در نظر گرفته و کروکی آن را تهیه کنید . سپس درخواست مجوز با توجه به نوع پرورشی که در نظر دارید را به مدیریت جهاد کشاورزی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی منظقه خود ارائه دهید .

پس از اقدامات اولیه جهت صدور مجوز ، کارشناس سازمان نظام مهندسی اقدام به بازدید از زمین می کند . در این بازدید ، پس از تهیه مجدد کروکی و اخذ استعلامات مورد نیاز از ادارات مربوطه ، درخواست برای صدور پروانه تاسیس ارسال می شود .

بعد از طی این مراحل ، باید به دفتر فنی فرمانداری مراجعه کنید تا پروانه احداث ساختمان را اخذ کرده و مجاز به احداث ساختمان و تاسیسات پرورش شتر مرغ شوید .

۵- سرمایه اولیه برای تولید شترمرغ

میزان سرمایه اولیه جهت پرورش و راه اندازی مزرعه شترمرغ کاملاً بستگی به این دارد که کدام نوع از پرورش را در نظر بگیرید . در این شرایط اولین عاملی که باید مورد توجه قرار گیرد ، تهیه زمین می باشد که اگر زمین را دارا باشید ، به سرمایه زیادی احتیاج ندارید .

از موارد مهم دیگر که باید در نظر بگیرید تهیه خوراک برای شترمرغ هاست که با توجه به تورم نهاده های دامی در سالیان اخیر ، حدود ۶۰ تا ۷۰درصد هزینه های جاری را در بر خواهد گرفت . برای مثال میزان سرمایه برای شروع با ۵۰ عدد شتر مرغ ، حداقل نیازمند ۴۰ میلیون تومان سرمایه اولیه می باشید . البته این رقم هر سال با توجه به تورم جامعه و افزایش قیمت خوراکی ها تغییر کرده و باید لحاظ کنید .

موارد ذکر شده ، حداقل های احداث مزرعه شترمرغ و همچنین انواع مختلف روش های پرورشی می باشد .

ساخت مزرعه مولد پرنده بزرگ کم هزینه

اگر به عنوان کارآفرین و تولید کننده قصد راه اندازی کسب‌وکار جدیدی را دارید ، پرورش شتر مرغ از آن دسته کسب‌وکار هایی می باشد که در عین سادگی و لذت بخش بودن ، بسیار پردرآمد و پولساز می باشد . در اکثر کشورها پرورش و تولید شترمرغ جزو مشاغل کارآفرینی پرسود به شمار می رود .

احداث مزرعه شترمرغ به شرط آن که قواعد و اصول کار رعایت شود ، توصیه می شود . اگر فرد مبتدی هستید ، نیازمند استفاده از منابع آموزشی ، کسب مهارت‌کافی و همچنین بهرمندی از تجربه افراد موفق در این زمینه هستید . همانطور که در بالا اشاره شد ، برای پرورش شترمرغ ۳ روش وجود دارد که یکی از آن ها احداث مزرعه پرورش شترمرغ مولد می باشد .

این مزرعه فقط به قصد تخم‌گذاری و دریافت سود از این راه ساخته می شود . در واقع احداث مزرعه مولد یکی از حساس ترین مراحل انواع پرورش شترمرغ می باشد . این مرحله از پرورش ، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نیازمند توجه ویژه ای است .

گام های اساسی احداث مزرعه شترمرغ

۱-  دانستن تناسب تعداد شترمرغ نر و ماده

اولین و ابتدایی ترین گام احداث مزرعه شترمرغ این است که بدانید که شترمرغ نر و ماده را با چه تناسبی داشته باشید . برای ایجاد مزرعه مولد باید به ازای هر یک شترمرغ نر ، ۲ شترمرغ ماده داشته باشید .

۲- شیوه خرید شترمرغ

حال که متوجه شده اید به چه جنسیت هایی برای مزرعه‌ نیاز دارید باید به نکاتی در رابطه با چگونگی خرید شترمرغ آشنا شوید . در خرید شترمرغ به سن ، جنس ، نزاد و سایر اطلاعات این پرنده توجه کنید . بهتر این است که شترمرغ ها را از گله هایی خریداری کنید که برچسب این اطلاعات را داشته باشند.

البته خرید شترمرغ های مورد نیاز فقط به این نکات ظاهرا ساده محدود نمی‌شود و در ادامه مقاله سایت پول یابی بیشتر با نکات خرید و قیمت های شترمرغ آشنا می شوید .

۳- پرورش تخصصی شترمرغ

اساسی ترین و مهم ترین گام در نگهداری و تولید شترمرغ همان پرورش است که یک کار حرفه ای بوده و نیازمند تخصص و تجربه است . چون در این نوع پرورش اگر اصول کار رعایت نشود ممکن است میزان تلفات زیاد شود . پس برای شروع ، بهتر است شتر مرغ های ۱۲ تا ۱۴ ماه خریداری کنید ، که پس از گذشت یک مدت ۲ یا ۴ ماهه به باروری می رسند .

۴- تغذیه شترمرغ های مولد

تغذیه مناسب و درست برای پرورش شترمرغهای مولد یک عامل بسیار مهم است و باید توجه ویژه ای به این نکته نسبت به سایر پرورش دهندگان داشته باشید . برای جلوگیری از کاهش میزان زاد و ولد ، بهتر است نوع تغذیه و خوراک گله مولد از کلسیم و فسفر غنی باشد .

۵- توجه به جوجه کشی شترمرغ

شترمرغ به طور تقریبی ۶ تا ۸ ماه در سال اقدام به تخم‌گذاری می‌کند که تقریبا در این مدت ۴۰ عدد  تخم به طور متوسط می گذارد . اگر خواهان ادامه دار بودن فعالیت اقتصادی هستید از این تعداد ، حداقل ۲۰ عدد از آنها باید به جوجه تبدیل شوند . در ادامه مقاله سایت پول یابی آموزش جوجه کشی به صورت تخصصی خواهد آمد .

۶- سود دهی شترمرغ

سود دهی و میزان درآمد شترمرغ مولد در آخرین مرحله از حساس‌ترین نوع پرورش شترمرغ قرار دارد . حالا بعد از طی مراحل ذکر شده ، زمان آن فرا رسیده که به سود برسید و شروع به کسب درآمد کنید .

در حال حاضر قیمت هر تخم شترمرغ ۱۰۰تا ۱۵۰ هزار تومان و اگر قصد جوجه‌کشی دارید قیمت جوجه‌های ۱تا۳ ماهه به ازای هر قطعه ۶۰۰ تا ۸۰۰هزار تومان می باشد . این قیمت ها با توجه به تورم بازار مرتب در حال تغییر و افزایش است .

نمونه مزرعه مولد موفق

در شهرستان بجنورد در استان خراسان شمالی مزرعه شترمرغ مولدی تاسیس شده که در حال حاضر ۵۰ شترمرغ مولد دارد که سالانه ۹۰۰ تخم شترمرغ از این مزرعه بهره برداری می‌شود . موسس این مزرعه تولیدکننده‌ای است که در طول یک سال و نیم توانسته است به این میزان از بهره برداری برسد .

به طور کلی برای شروع ، بعد از تهیه زمین ، کسب مجوزهای لازم و خرید شترمرغ های مولد ، حداکثر دو سال زمان نیاز است تا به سود دهی لازم برسید .

روش پرورش و تکثیر شترمرغ

روشهای مختلفی برای پرورش و ازیاد شترمرغ وجود دارد که عبارتند از :

۱- چرخه کامل پرورش شترمرغ

این حالت ، شکل معمولی و مرسوم در پرورش بوده و به صرفه ترین آن هم می باشد . شما مولدهایی  از شتر مرغ دارید که تخم می گذارند . انکوباسیون و جوجه کشی را انجام می دهید و سپس خودتان جوجه های تولید شده را تا رسیدن به سن کشتار پرورش می دهید .

۲- پرورش مولدها

برخی از تولیدکنندگان و پرورش دهندگان شترمرغ و مزرعه داران ، پرنده مولد پرورش داده و تخم های آنها را به دیگران می فروشند .

۳- تجهیزات جوجه کشی

برخی افراد فقط می خواهند تجهیزات جوجه کشی داشته باشند . مزرعه داران شتر مرغ زیادی هستند که برای جوجه کشی تخم هایشان به شما پول پرداخت می کنند . البته ممکن است تخم شترمرغ را خریداری کرده و به صورت جوجه یکروزه به فروش برسانید .

۴- پرواربندی جوجه ها

این روش در پرورش ، کم هزینه ترین گزینه است و خودتان را درگیر جوجه کشی نمی کنید . جوجه های شترمرغ را در سن خاصی خریده و تا زمان رسیدن به سن کشتار پرورش می دهید . این گزینه به ویژه برای تازه کارها و افرادی که قصد آشنایی با اصول کار دارند ، مناسب و جالب است، مخصوصا اگر قرارداد خرید مجدد پرنده های کشتاری وجود داشته باشد .

۵- گروه های منطقه ای

برخی افراد طرفدار گروه های منطقه ای هستند چون با این کار مزرعه داران توسط یکدیگر حمایت می شوند . این شیوه یک کار گروهی بسیار مفید و ارزنده است . چون مزرعه داران همگی دارای شترمرغ مولد بوده و همه تخم شترمرغ شان را به یک فرد تحویل می دهند .

هر مزرعه دار و پرورش دهنده شترمرغ به طور چرخشی هر هفته یا هر ۱۰ روز تعدادی از جوجه ها را تحویل می گیرد . به این صورت که مزرعه دار اول همه جوجه های هفته اول ( خود و دیگران ) را تحویل می گیرد . مزرعه دار دوم همه جوجه ها را هفته دوم ، و این روند تا آخر ادامه دارد .

سیستم بصورت کاملا تعاونی است طوری که هیچ جوجه ای به حال خود رها نمی شود و مدیریت ۱۰جوجه به آسانی ۳۰ جوجه است . موضوع دیگر اینکه همه کشاورزان و مزرعه داران از خوراک مشابهی استفاده می کنند که این مهم به تولید محصول یکنواخت کمک می کند . خرید عمده ، قیمت مناسب و به صرفه تری را برای این مزرعه داران به دنبال دارد .

شیوه اخذ مجوز مزرعه شترمرغ

برای اطلاع از اینکه اخذ چه نوع مجوزهایی برای احداث مزرعه شترمرغ لازم است باید با مراکز مرتبط از جمله معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی ، سازمان دامپزشکی و یا معاونت های امور دام بخش طیور غیرمرسوم و سازمان های مرتبط با پرورش شترمرغ منطقه مشورت کنید .

– اخذ مجوز مالکیت پرندگان .

– اخذ مجوز حمل و نقل پرندگان .

– احداث چاه تلفات برای دفن پرنده های تلف شده .

– بازرسی های دامپزشکی .

علاوه بر اینها ، معیارهای امنیت زیستی مانند : تعبیه حوضچه ورودی وسایل نقلیه و موتوری تا این وسایل نقلیه هنگام ورود به مزرعه از داخل مواد ضد عفونی عبور کنند ، ضروریست .

امکانات ضروری برای مزرعه شتر مرغ

در کنار سرمایه ثابت مثل تاسیسات زیر بنایی و زیر ساخت ها ، داشتن سرمایه جاری مانند هزینه خرید غذا ، دارو ، حقوق کارگران و غیره ، برای پشتیبانی بسیار مهم است . هر لحظه ممکن است اتفاقی بیفتد و اگر سرمایه پشتیبان نداشته باشید احتمال دارد بدهکاری ، وام و قرض پایان ناخوشی را برایتان رقم بزند .

اگر با آموزش ، کارآموزی ، تجربه و کمک گرفتن از مشاوران زبده در این موضوع ، وارد شوید احتمال ضرر و زیان بسیار کم و نزدیک به  صفر خواهد بود . اما به هر حال سرمایه پشتیبان را بایستی همواره مد نظر قرار دهید .

علاوه بر سرمایه اولیه ، به زمین  و محل مناسب ، نیروی ‏کار ، آب و سایر مجوزها نیاز دارید . ابتدا باید برای این کار فضای مناسب را مهیا و پیدا کرد .

زمین پرورش شترمرغ

مساحت زمین برای پرورش شترمرغ از نکات مهم سرمایه گذاری در این حوزه می باشد . فضا و محیط مورد نیاز برای پرورش شترمرغ نسبت به سایر پرندگان بسیار وسیع تر است چون ابعاد این پرنده عظیم الجثه و نیازش به دویدن در فضاهای کوچک ومحدود شدنی نیست . ضمن اینکه محل نگهداری شترمرغ در دوره های مختلف پرورش بایستی جدای از هم باشد . مثلا نمی توان پرنده های بالغ را کنار جوجه های چند هفته ای نگهداری کرد .

زمین لازم برای پرورش و تکثیر شترمرغ باید در مناطق روستایی و بیابانی باشد . لذا این شغل جزو کسب و کار روستایی محسوب شده و تولید کنندگان شترمرغ می توانند از مزایای آن استفاده کنند .

با توجه به برنامه مدنظرتان باید تصمیم بگیرید که چقدر از مساحت زمین برای جفت گیری ، نگهداری ‏جوجه ها ، پرورش شترمرغ ها تا سن کشتار و تجهیزات جوجه کشی اختصاص دهید . همچنین ‏فضاهای دیگری را برای ساختمان های اداری ، فروشگاه یا محل استراحت کارگران هم در طول دوران کار باید در نظر بگیرید .

مکان نگهداری شترمرغ های نر و ماده

شترمرغ ها معمولا به صورت گروههای سه تایی یعنی یک نر و دو ماده گروه بندی می شوند . اما ‏ممکن است بخواهید نگهداری جفتی ( یک نر و یک ماده) ، یا گروه های چهارتایی ( یک نر و سه ماده) و یا ‏نگهداری دسته جمعی (دو یا چند نر با دو یا چند ماده) را در نظر بگیرید .

اغلب  کارشناسان ، نگهداری جفتی و یا سه ‏تایی را توصیه می کنند ، چون مراقبت و کنترل عملکرد فردی هر پرنده در این روش راحت و دقیق تر است . معمولا فضای مورد نیاز برای پرورش یک دسته سه تایی ۳۰ متر در ۵۰ متر و در مجموع ۱۵۰۰ ‏متر مربع است . ضمن اینکه این اندازه را بدون هیچ گونه عواقب جدی می توان تقریبا به نصف تقلیل داد .

گردشگاه های بزرگتر با مکان های دویدن وسیع به مراتب مطلوبتر است ، برای آنکه حیوان بتواند به خوبی بدود و فعالیت داشته باشد . بر اساس تجربه ، بهتر است گردشگاههای شترمرغ را به ‏صورت مستطیل طراحی کنید .

مکان نگهداری جوجه شتر مرغ

جوجه های شترمرغ طی چهار هفته اول زندگی به فضای کمتری نیاز دارند ، فضای ۲ متر در ۱۰ متر برای ۲۰ جوجه شترمرغ کافی می باشد . اما جوجه های شتر مرغ سرعت رشد چشمگیری دارند و با رشد جوجه ها ‏نیاز به فضای پرورشی به سرعت افزایش می یابد .

اگر توانایی خرید ۳۰ جوجه در شروع کار را دارید ، قبل از خرید بررسی کنید که توانایی تامین فضا برای ۱۰ گروه بالغ سه تایی که چیزی معادل ۱۵۰۰۰ متر مربع می شود را هم دارید . متاسفانه عدم توجه بسیاری از سرمایه گذاران تازه وارد به این موارد مهم موجب شکست و ضررشان در کار می شود .

بسته به شرایط آب و هوایی منطقه ، جوجه ها در هنگام شب به سالن نیاز دارند . اگر وسیله گرمایش وجود دارد ، ‏همه جوجه ها باید به این منبع گرمایی دسترسی داشته باشند . بر اساس احتیاجات بدنشان جوجه ‏ها باید دور از حرارت بنشینند . وقتی جوجه ها مستقیما از هچر به زیر سایه بان در طول روز منتقل ‏می شوند ، در دو هفته اول به یک لامپ حرارتی در طول شب نیازدارند .

سایه بان حتی می تواند به شکل ‏سایه درخت ، عامل مهمی برای شترمرغ ها در هر سنی باشد . در زمان تهیه تجهیزات ‏جوجه کشی مورد نیاز ، ابتدا باید ابعاد اتاق مورد نیاز را در نظر بگیرید که این مهم  ‏بستگی به انکوباتور و هچر خریداری شده دارد .

به یک اتاق برای انکوباتور ، یک اتاق برای هچر ، محلی ‏برای تمیز کردن تخم ها و محلی اختیاری برای ذخیره تخمها قبل از قرار دادن در انکوباتور نیاز دارید .

بهداشت مزرعه شترمرغ

شترمرغ ها علاقه زیادی به نوشیدن آب در هنگام غذا خوردن دارند که این عمل موجب کثیف شدن سریع آب می شود . لذا باید به طور منظم و مداوم آب تمیز در اختیارشان قرار گیرد .

شست و شوی هر روزه ظرف آب شترمرغ ها یکی از ظرایف بسیار مهم تولید این پرندگان است که برای حفظ سلامتی آنان حائز اهمیت است . برخی ممکن است از این نکته مهم به سادگی و بدون توجه عبور کنند اما همین نکته به ظاهر کوچک و ناچیز گاهی موجب ضرر و زیان فراوان و تلفات گسترده پرورش دهندگان شترمرغ شده است .

خوراک شترمرغ

هر شترمرغ بالغ معمولا روزانه حدود ۲۹۰۰ گرم خوراک مصرف می کند . برای محاسبه حجم غذای مورد نیاز ، تعداد پرنده های مورد نظر را در این عدد ضرب کنید و ببینید چه حجمی از غذا فقط برای یک روز مصرف می شود . باید جایی را برای نگهداری غذای شترمرغ ها در نظر بگیرید تا بتوانید حداقل یک ماه جیره غذایی را ذخیره کنید .

هزینه غذا ۶۰ الی ۷۰ درصد کل مخارج پرورش و نگهداری شترمرغ را تشکیل می دهد . متاسفانه پرورش دهندگان قدیمی و جدید شترمرغ حداقل آگاهی را در زمینه تغذیه شترمرغ دارند و این موضوع موجب بروز مشکلات زیادی می شود .

مخارج غذا به خودی خود مهم نیست بلکه تفاوت موجود در درآمد پرنده های پروار شده و هزینه تولید آنها اهمیت دارد . علاوه بر محاسبه هزینه تخم ، جوجه ، پرنده آماده کشتار که همه فاکتورهای مهمی هستند ، محاسبه افزایش درآمد حاصله از تولید بالاتر ( تعداد تخم ، تعداد جوجه ، کیلوگرم گوشت تولیدی و پوست بزرگتر) نیز اهمیت دارد .

بنابراین بسیاری از مردم بدون بررسی قابلیت در تولید گزینه های مختلف و استنتاج از اینکه تغذیه بهتر موجب کاهش ضرر ناشی از عدم باروری ، مشکلات جوجه آوری و تلفات جوجه ها می شود ، به دام کاهش هزینه های غذا گرفتار می شوند . کاهش خوراک شترمرغ در ادامه کار ، منفعت پرورش این پرنده را کاهش می دهد .

تغذیه شترمرغ

شترمرغ بسیار پرخور است و تقریبا هر ماده خوراکی را مصرف می کند اما هرچه کیفیت خوراک بهتر باشد میزان رشد آن هم سریع تر خواهد بود .

افزایش وزن روزانه شترمرغ بستگی به خصوصیات ارثی و نژادی ، نحوه تغذیه و مدیریت مزرعه دارد . مقدار خوراک مصرفی شترمرغ بستگی به وزن پرنده و میزان انرژی موجود در جیره غذایی دارد . معمولا تا زمان تامین نیاز آن ها از لحاظ انرژی از خوراک دست نمی کشند .

پرنده های جوان در حال رشد بالای سه ماهگی و پرندگان بالغ باید حداقل دوبار در روز خوراک داده شوند. اما جوجه های جوان به دفعات بیشتر خوراک دهی نیاز دارند .

بیماری های مهم شترمرغ

نیوکاسل و آبله از مهمترین بیماری های این دام هستند و رعایت اصول بهداشتی و واکسیناسیون برای کنترل بیماری های شترمرغ ضروری است .

وظایف کارگران مزرعه شترمرغ

شترمرغ مخصوصا شترمرغ های نر توان بدنی بالایی دارد و می توانند ضربه های مهلک معادل یک پتک ۸۰۰ کیلویی را با ضرب پاهایشان به بدن وارد کنند . علاوه بر اینکه دیوارها و حصار محل نگهداری باید مقاوم باشد ، نکته مهم حفظ سلامت جانی کارگران است . باید یاد بگیرند هنگام نزدیک شدن به شترمرغ های نر، چگونه رفتار کنند و درصورت عصبی شدن حیوان ، چطور از خود دفاع کنند تا آسیب نبینند .

به شترمرغ بالغ باید دو بار در روز تغذیه داده شود بار اول در اوایل روز و بار دوم در وسط یا پایان عصر . جوجه ها هم باید حداقل پنج بار در روز سرکشی شوند . وقتی تخم ها هفته ای یکبار گذاشته شوند جوجه کشی به طور روزانه و هچینگ باید روزی دو بار بررسی شود .

تمیز کردن مرتب و مدام لانه جوجه ها ضروریست تا جوجه ها مدفوع یکدیگر را نخورند . بسته به تراکم ، سطح و سن جوجه ها ، چیدن تخم ها در انکوباتور و نظافت هچر به زمان زیادی نیاز دارد . پس از انجام این کارها توسط کارگران مزرعه ، قسمت اعظم کار پرورش ، نظارت است . پیشگیری بهتر از درمان است و بر طرف کردن نواقص پیش از بروز مشکل موجب صرفه جویی در وقت و هزینه شده و موجب افزایش درآمد می شود .

نظارت مداوم موثر است ، اما بهتر است مولدها غیر از زمان خوراک دادن و جمع آوری تخم شترمرغ به حال خود رها شوند . انجام امور با یک شخص امکان پذیر است ولی استفاده از دو یا چند نفر راحت تر بوده و استرس کمتری دارد .

آب اشامیدنی شترمرغ

شتر مرغ ها در طول شبانه روز به آب تمیز نیاز دارند . این موضوع را باید در طراحی لانه و آشیانه ها در نظر داشته باشید که احتمالا تأمین آب آشامیدنی ، هزینه ای به شما تحمیل خواهد کرد . در آب و هوای سرد ، ممکن است نیاز به نصب آبگرمکن هایی باشد تا دمای آب را برای همه شتر مرغ ها در ۲۰ درجه سانتیگراد ثابت نگه دارد و صرفا یخ نزدن آب کافی نیست .

زمان کشتارشتر مرغ

بهترین زمان برای کشتار شترمرغ ها بین ۱۰ تا ۱۲ ماهگی آنان است که در این مقطع زمانی حدود ۱۲۰ کیلوگرم وزن گرفته اند . از این ۱۲۰ کیلوگرم حدود ۲۵ تا ۴۵ کیلوگرم گوشت خالص (بسته به نوع پرورش و نگهداری) به دست می آید . این گوشت خالصی است که هیچ گونه ضایعات و اضافاتی در آن وجود ندارد .

رفتار شترمرغ

شترمرغ ها پرندگان اجتماعی هستند و دوست دارند کنار همنوعان خودشان زندگی کنند . با سرعت ۷۰ کیلومتر در ساعت می توانند بدوند و در عین اجتماعی بودن به دلیل قدرت بدنی بالایی که دارند بسیار مبارزه طلب هم هستند . بالاخص در ماههای تولید مثل ، نرها برای محافظت از قلمروشان بسیار خشن و حتی خطرناک می شوند .

شتر مرغ های نر و ماده علامت هایی ظاهری دارند که می توانید آنها را از هم تشخیص دهید . نرها دارای پرهای سیاه درخشان و پرهای سفید در انتهای بال و دم هستند و نوک و پاهای قرمز دارند . در مقابل عامل شناخت ماده ها پرهای خاکستری رنگشان است .

ارگان های حمایتی و تسهیلات دهنده

اگر پیش زمینه های لازم مثل دانش فنی ، تجربه یا زمین مناسب داشته باشید ادارات دولتی همانند بسیج سازندگی و جهاد کشاورزی در مناطق مختلف شهری و روستایی در زمینه ارائه تسهیلات ارزان قیمت ، آموزش و مشاوره ، حامی و پشتیبان شما در کار شترمرغ خواهند بود .

میزان سود دهی پرورش شترمرغ

درآمد حاصله از یک شترمرغ مولد ، چندین برابر یک گاو ماده بوده و پرواربندی آنها سالانه حدود ۴۰ درصد سود دهی دارد که در امور تولیدی رقم بسیار مناسبی است .

هر تخم شترمرغ بین ۱۶۰۰ تا ۲۴۰۰ گرم وزن دارد که سرشار از امگا ۳ و امگا ۶ است و جالب اینکه آب پز کردن تخم شترمرغ یک ساعت و نیم زمان نیاز دارد و طعم آن نیز از تخم مرغ بسیار لذیذ تر و شیرین تر است.

جالب است بدانید گوشت ، پر ، پوست ، پاها ، چشم ها  چربی ، تخم و پوست تخم شترمرغ ، حتی اگر خرد شده باشد ، ارزش مادی و خریدار دارند . این امتیازات خاص است که تجارت و پرورش این پرنده عظیم الجثه را بسیار پر سود کرده است .

انواع سیستم پرورش شتر مرغ

پرورش و تکثیر شترمرغ امروزه در بیشتر کشورهای جهان به عنوان یک شغل پولساز ترویج می دهند . انتخاب نوع سیستم پرورش بستگی به شرایط محلی به ویژه آب و هوا و فضای قابل دسترس دارد . حتی ممکن است برای استفاده بهتر از تمامی امکانات موجود ، سیستم های مختلف پرورش با هم ترکیب شوند . در هر کدام از سیستم های باز و نیمه متمرکز جوجه کشی شترمرغ به دو صورت انجام می شود:

– جوجه کشی شترمرغ به صورت طبیعی .

– جوجه کشی شترمرغ به صورت مصنوعی با دستگاه جوجه کشی .

به طور کلی سیستم پرورش و تکثیر شترمرغ به صورت یکی از سیستم های زیر به اجرا در می آید :

۱- پرورش شترمرغ در سیستم باز یا غیر متمرکز

شترمرغ ostrich عاشق فضای باز و وسیع بوده و ترجیح می دهد که چراگاهش بزرگ باشد . در سیستم باز و یا غیر متمرکز زمین وسیعی در اختیار شترمرغ ها قرار داده می شود . مساحت این زمین  حدود ۴۰ هکتار است و اطراف آن محصور می شود .

تلاش می شود در این سیستم پرورش شترمرغ ، پرندگان را شبیه به محیط طبیعی شان نگهداری کنند . همچنین سعی می گردد حداقل تغییرات را در زندگی شترمرغ ها اعمال نمایند .

در سیستم باز که از تعداد زیادی شترمرغ تشکیل شده ، معمولاً یک شترمرغ ماده حاکم وجود دارد . شترمرغ ماده حاکم نقش خود را به شترمرغ های ماده کوچک تر و جفت خود تحمیل می کند .

مزایای سیستم باز و یا غیر متمرکز

– کم بودن هزینه های نگهداری شترمرغ های مولد .

– هزینه جوجه کشی این سیستم تقریبا صفر است (در صورت استفاده از جوجه کشی طبیعی) .

– هزینه های سرمایه گذاری این سیستم بسیارجزئی است .

معایب سیستم باز یا غیر متمرکز

– کنترل شناسایی شتر مرغ ها و جمع آوری تخم شترمرغ ها در حین پرورش مشکل است .

– بر شرایط جفت گیری نمی توان کنترلی داشت .

– معمولا میزان مرگ و میر جوجه ها ی شترمرغ بالا است (در جوجه کشی طبیعی) .

– معاینه جوجه و کنترل آن غیر ممکن است (در جوجه کشی طبیعی) .

– خطرشکار جوجه ها . اغلب مواقع توسط حیوانات دیگر شکار می شوند (در جوجه کشی طبیعی ) .

– تخم شترمرغ ها ممکن است به دلیل شرایط بد حمل و نقل و ماندن بر روی زمین برای مدت طولانی آسیب دیده و از بین بروند .

از این سیستم پرورش اغلب برای پرورش گله های وحشی شترمرغ که دارای ژن و خصوصیات با ارزش هستند ، استفاده می شود .

۲- پرورش شترمرغ در سیستم نیمه متمرکز

در این سیستم به ۲۵ تا ۶۰ هکتار زمین نیاز است . پرندگان در پن هایی با وسعت ۷ تا ۲۰ هکتار نگهداری می شوند . معمولا هر گروه ، از ۱۵ شترمرغ نر و ۲۵ شترمرغ ماده تشکیل شده است . شترمرغ ها می توانند قسمتی از نیاز مواد غذایی خودشان را با چریدن در محیط چراگاه بدست آورند.

در این سیستم حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد غذای مورد نیاز شترمرغ ها به صورت دستی در اختیار آنها قرار می گیرد . معمولا مکان های تغذیه بیشتر در نزدیکی حصارها قرار داده می شود ، تا از تردد بیش از حد و ایجاد استرس در پرنده جلوگیری شود .

مزایای نگهداری شترمرغ در سیستم نیمه متمرکز

– میزان سرمایه گذاری برای حصار کشی و اقدامات آن کمتر است .

– شناسایی و جمع آوری تخم شترمرغ ها به دلیل مشخص بودن لانه ها ، نسبت به سیستم باز آسان تر  و راحت تراست .

– شترمرغ های ماده ای که دارای تولید بالا هستند با کمی دقت قابل تشخیص می باشند .

– کاهش هزینه تغذیه را در پی دارد ، زیرا قسمتی از خوراک از چراگاه بدست می آید .

– شتر مرغ ها به راحتی می توانند جفت خویش را انتخاب کنند .

معایب نگهداری شترمرغ در سیستم نیمه متمرکز

– امکان تشخیص این که کدام نر با کدام ماده جفت گیری کرده مشکل است .

– احتمال دارد یک شترمرغ نر قوی ، بیش از سه ماده در اختیار بگیرد . به همین علت تخم های نطفه دار کاهش محسوسی می یابد .

– در اختیار گرفتن و به دام انداختن شترمرغ ها در این سیستم مشکل خواهد بود .

– ممکن است شترمرغ های ضعیف به جایگاه تغذیه دسترسی پیدا نکنند .

این روش و سیستم اغلب توسط تولید کنندگان تازه کار یا آن هایی که قصد دارند هزینه کمتری برای تولید بپردازند ، انجام می شود .

۳- پرورش شترمرغ در سیستم متمرکز

به دو دلیل این نوع سیستم پرورش بیشتر مورد توجه قرار گرفته است:

– جلوگیری از انحصار پرورش شترمرغ و توسعه آن در سایرمناطق و کشورها .

– محدود بودن سطح مراتع و زمین های مناسب پرورش شترمرغ .

با توجه به تعداد گروه های مولد و همچنین مبلغ سرمایه گذاری از یک تا بیست هکتار متغیر می باشد . معمولا هر گروه مولد از یک شترمرغ نر و یک شترمرغ ماده تشکیل شده است .

مزایای نگهداری شترمرغ در سیستم متمرکز

– کنترل شترمرغ ها در جایگاه های کوچک بسیار راحت است .

– می توان میزان مصرف خوراک روزانه را ثبت و مطابق با نیاز آنان کنترل و نظارت کرد .

– جمع آوری تخم شترمرغ ها و ثبت اطلاعات دقیق آن ها راحت تر انجام می شود .

– قادرخواهید بود پرونده کامل و دقیقی از شترمرغ هایی که تخم های بارور گذاشته و همچنین تعداد بیشتری جوجه تولید کرده اند ، تهیه کرد .

مهم ترین مزیت در این سیستم اینکه ، می توانید شترمرغ های مولدی که قرار است در آینده مورد استفاده قرار بگیرند را مشخص کنید . ضمن اینکه با این کار از جفت گیری شترمرغ هایی که با هم رابطه خویشاوندی دارند ، جلوگیری می شود .

معایب نگهداری شترمرغ ها در سیستم متمرکز

– میزان سرمایه گذاری قابل توجهی برای حصار کشی اطراف و ایجاد سالن های پرورش شترمرغ مورد نیاز است .

– چون غذا به صورت صنعتی تهیه و در اختیار شترمرغ ها قرار می گیرد روشی پر هزینه است .

– در اکثرمواقع مدت زمان لازم برای آگاهی از نابارور بودن پرنده نر طولانی است . حتی احتمال دارد تخم های بدون نطفه زیادی تولید شود .

راههای کسب درآمد از شترمرغ

پرورش و کسب و کار تولید شترمرغ فرصتی بسیار مناسب برای راه اندازی یک شغل پردرآمد به شمار می رود . پتانسیل های اقتصادی و تجاری پرورش و تکثیر شترمرغ بسیار زیاد می باشد . سرمایه گذاری اولیه در این کار از اهمیت فراوانی برخوردار است .

اما اگر بتوانید اصول پرورش این پرنده بزرگ جثه را به درستی اجرایی کنید و از تکنیک ها و روش های جدید و نوین بهره ببرید ، می توانید درآمد خوبی را از این راه به دست آورید.

امروزه در همه جای دنیا ، پرورش و نگهداری شترمرغ به عنوان یکی از پروژه ها و کارهای سودآور بخش کشاورزی و دامپروری شناخته می شود و یکی از راههای کسب درآمد پولساز می باشد . شترمرغ می تواند ، تغییرات آب و هوایی را تحمل کند و به طور موثر در دمای ۲۸ تا ۲۴ درجه سانتیگراد زنده بماند .

ازعوامل پر سود بودن کسب و کار مرتبط با شترمرغ ، این است که می توانید تمام محصولات مرتبط با شترمرغ را به فروش رسانده و از این طریق به کسب درآمد بپردازید .

راههای کسب پول و درآمدزایی از طریق شترمرغ عبارتند از :

۱- گوشت شترمرغ

اخیرا با افزایش آگاهی مصرف کنندگان از بیماری های ایجاد شده به دلیل سطح کلسترول بالا در خون به خاطر مصرف گوشت قرمز و ارتباط آن با افزایش شیوع حملات قلبی و مشکلات قلب و عروق، تقاضا برای گوشت شترمرغ افزایش یافته است . گوشت این پرنده کم چربی بوده و تقاضایش در بازارهای بین المللی افزایش زیادی یافته است .

گوشت شترمرغ سالم ترین جایگزین برای انواع گوشت های دیگر است . میزان چربی ، کالری و کلسترول آن از گوشت گاو ، مرغ ، بوقلمون و ماهی کمتر است .

بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده ، تولید گوشت شترمرغ فعلی برای پاسخگویی به تقاضای روز افزون جامعه کافی نیست . به همین دلیل انتظار می رود که طی سالیان آینده گوشت شترمرغ به تدریج جایگزین گوشت های معمولی شود . لذا پرورش و نگهداری شترمرغ یک کسب و کار سود آور با درآمد عالی به شمار می رود .

۲- پوست و پر شترمرغ

از پوست و پر شترمرغ هم به طرق مختلف کسب درآمد می کنند . طوریکه از یک ظاهر بسیار زیبا و متمایز برخوردار است و از آن می توان چرم های با کیفیت ، ضخیم ، نرم و بسیار بادوام را تولید کرد . محصولات تولید شده با استفاده از چرم شترمرغ در فروشگاه های مد و بوتیک از قیمت بالایی برخوردار هستند .

از چرم شتر مرغ می توان برای تولید محصولات متنوعی مانند کت ، کیف ، کفش ، کیف پول ، کلاه و کمربند استفاده کرد .

۳- روغن شترمرغ

روغن شتر مرغ علاوه بر گوشت ، پوست و پرها ، برای اهداف پزشکی و دارویی استفاده می شود . در صنعت داروسازی و مراقبت از پوست کاربرد زیادی دارد و پرورش دهندگان شترمرغ با فروش آن می توانند درآمد بسیار خوبی کسب کنند . این روغن دارای مواد مغذی زیاد بوده و برای پوست و رطوبت رسانی به آن استفاده می شود .

۴- تخم شترمرغ

تخم شترمرغ ، تقریبا به اندازه یک توپ فوتبال است و وزن آن نیز حدود دو ونیم کیلوگرم می باشد . هر شتر مرغ بالغ ، می تواند در هر سال حدود ۴۰ عد تخم تولید کند . همچنین تخم شترمرغ به دلیل زرده بزرگ آن ، از نظر تغذیه ای بسیار غنی می باشد .

به دلیل تنوع کسب درآمد ، امروزه صنعت پرورش و نگهداری شترمرغ یک کسب و کار پرسود و پردرآمد است . شترمرغ یک جایگزین مناسب برای انواع دام ها و پرندگان دیگر می باشد . پوست ، ناخن ، پر و روغن شترمرغ را می توان به فروش رساند و از این طریق یک تجارت پولساز راه اندازی کرد .

بررسی خواص و کاربرد شترمرغ

از روزگار قدیم گوشت ، پوست ، پر و تخم‌های شترمرغ به منظور تأمین مواد غذائی ، البسه ، ابزار و حتی لوازم تزیینی و زیورآلات مورد توجه انسان ها بود . پوست این پرنده نرم ، بسیارلطیف و دارای مقاومت زیاد است ، ‌طوریکه جای پرها (فولیکول) ، روی پوست دیده می‌شود .

چرم پای شترمرغ ، دارای طرحی منحصر به ‌فردی است و در تولید انواع کیف و کفش از آن استفاده می‌شود . پوست شترمرغ ، در بازارهای جهانی تا ۴۰۰ دلار قیمت دارد . روغن آن دارای اسیدهای چرب امگا ۳ ، ۶ و ۹ است که مسکن قوی برای دردهای مفصلی و ماهیچه‌ای ، نرم و مرطوب‌کننده پوست و مو هستند .

پر این پرنده در دوران قدیم ، نماد پادشاهان و سرداران بوده و همچنین برای تزیین و ساختن گردگیر نیز، از آن استفاده می‌شد . تخم شترمرغ برای تهیة لوازم زینتی کاربرد دارد .

مقایسه سرانه تولید گوشت

طبق آمار جهاد کشاورزی ، سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور، حدود ۱۳ کیلوگرم است . درحالی که سرانه مصرف گوشت شترمرغ ، ۵۰ گرم در سال می باشد . تأمین گوشت قرمز مصرفی داخل کشور، از طریق تولیدات داخلی و واردات گوشت انجام می‌شود .

میزان تولید داخل حدود ۸۳۵۱۰۰ تن در سال است . بر اساس منابع خبری ، سالانه حدود ۳۰۰ هزار تن گوشت وارد کشور می‌شود . یعنی در حال حاضر، سالانه در کشور حدود ۱۱۳۵۰۰۰ تن گوشت مصرف می‌شود .

تعداد لاشه شترمرغ کشتارگاه‌های صنعتی و نیمه صنعتی ۱۷۰۰۰، تعداد لاشه گاو و گاومیش  ۱۲۰۰۰۰۰ بز و بزغاله ۲۲۰۰۰۰۰ گوسفند و بره ۸۶۰۰۰۰۰ و شتر ۳۲۰۰۰ است .

این تعداد لاشه ، نشان‌دهنده میزان (حجم) تولید گوشت قرمز نیست . به نظر می‌رسد در بین کلیه دام‌های کشور، گوسفند و بز بیشترین میزان تولید گوشت قرمز را تشکیل می‌دهند ، در صورتی‌که بیشترین میزان تولید گوشت قرمز مربوط به گاو و گوساله است (تعداد لاشه کمتر، ولی گوشت قرمز بیشتر) .

مقایسه درصد گوشت قرمز تولید شده از شترمرغ در مقایسه با سایر دام‌ها در کشور ، گاو و گوساله ۵۲ درصد ، گوسفند و بره ۳۸ درصد ، بز و بزغاله ۸ درصد ، شترمرغ و شتر ۶ درصد می باشد .

سرانه تولید گوشت شترمرغ

با فرض اینکه ، هر شترمرغ در سن کشتار ۱۰۰ کیلوگرم وزن داشته و ۵۰ درصد آن گوشت باشد ، میزان گوشت قرمز تولیدی توسط شترمرغ‌های کشور، با تعداد لاشه‌ها قابل محاسبه خواهد بود .

میزان تولید گوشت این پرنده در مقایسه با کل مصرف و تولید گوشت قرمز در کشور: مصرف کل گوشت قرمز ۹۸۰۰۰۰ تن تولید کل گوشت قرمز ۸۳۵۱۰۰ تن وگوشت شترمرغ ۸۸۱ تن است .

این آمارها نشان می دهد ، میزان تولید گوشت شتر مرغ کشور بسیار پایین است و نیاز به تولید بیشتر آن، با توجه به تولید پایین نسبت به مصرف کل ، احساس می‌شود . همچنین نشان می‌دهد، با توجه به میزان گوشت شترمرغ تولیدی (۸۸۱ تن در سال) و جمعیت کل کشور (حدود ۸۴ میلیون نفر)، سرانه مصرف این نوع گوشت در کشور، حدود ۱۰ گرم خواهد بود .

خواص گوشت شترمرغ

معمولا مردم کمتر از خواص پزشکی و درمانی و تاثیر فراوان گوشت شترمرغ بر روی سلامت اطلاع دارند . مهم ترین خواص گوشت شترمرغ عبارتند از :

۱- بهبود انرژی

پروتئین از مواد مغذی مهم در گوشت شترمرغ است که کمک می کند ورزش های سخت را انجام دهید . گوشت این پرنده حتی برای ترمیم سریع عضلات آسیب دیده هم مفید است . گوشت شترمرغ حاوی ۹۰ درصد از نیازهای روزانه آهن بدن را برطرف می کند .

اگر کمبود آهن دارید ، به احتمال زیاد خسته می شوید و علائم دیگری از کم خونی را به صورت منظم نشان می دهید برای رفع آن مصرف گوش این پرنده  توصیه می شود .

۲- ترکیبات عالی گوشت شترمرغ

میزان چربی ، کالری و کلسترول گوشت شترمرغ کم بوده و غنی از ویتامین های ب۱، ب۲ ،A ،C ، منیزیم و روی است . ران و سینه ، بخش های اصلی گوشت شترمرغ را تشکیل می دهد .

مهم ترین مزیت بهداشتی گوشت شترمرغ این است که در مقایسه با گوشت گاو هیچ گونه بیماری انگلی را به انسان منتقل نمی کند .

گوشت شترمرغ مزاجی گرم و خشک دارد و مصلح آن سرکه است . فاکتور مهم دیگری که در این گوشت پیدا می شود ، ویتامین E است که یکی از موثرترین آنتی اکسیدان های طبیعی محسوب می شود .

متخصصان سلامت و تغذیه ، این گوشت را برای مشتریان خود توصیه می کنند و از آن ها می خواهند که به جای مصرف دیگر انواع گوشت قرمز که ممکن است منجر به بیماری هایی مانند آترواسکلروز شوند ، گوشت این پرنده را مصرف کنند .

۳- مواد مغذی و ویتامین های گوشت شترمرغ

– پروتئین – ویتامین B6 – ویتامین B12 – آهن – تیامین

– ریبوفلاوین

– نیاسین

– فسفر

– روی

– سلنیوم و غیره .

شترمرغ جایگزین سالمی برای همبرگر خورها است و بسیاری از مردم آن را خوشمزه تر و جالب تر از ماکیان می دانند .

یک تکه شترمرغ شامل ۲۲ گرم پروتئین است و تقریباً نصف مقدار پروتیین مورد نیاز روزانه بدن را تامین می کند . یک وعده گوشت شتر مرغ ، ۸۴ درصد ویتامین B12 ، ۵۱ درصد از سلنیوم و حدود یک چهارم از نیاسین روزانه ، ویتامین B6، فسفر و روی را به بدن می رساند .

همچنین ، شامل سطوح کمتر اما قابل توجهی از تیامین ، ریبوفلاوین ، پنتونیک اسید ، آهن، پتاسیم و مس است .

۴-  کاهش وزن

کم بودن چربی بین ماهیچه ای گوشت شترمرغ یکی از خواص مهم آن به شمار می رود . لذا مصرف متعادل آن برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند یا از بیماری قلبی عروقی رنج می برند ، بسیار مفید است .

۵- رفع افسردگی و لخته شدن خون

گوشت شتر مرغ به دلیل دارا بودن اسید چرب و غیراشباع امگا ۳ تاثیر مفیدی در جلوگیری از لخته شدن خون و افسردگی دارد .

۶- درمان کم خونی

گوشت شترمرغ ، آهن مناسبی را برای افراد کم خون و زنان باردار فراهم می کند . میزان آهن این گوشت تقریبا به اندازه گوشت گاو و بسیار بیشتر از گوشت مرغ است . گوشت شترمرغ با عالی ترین نوع گوشت گوساله یعنی فیله قابل مقایسه است و اغلب به صورت کبابی و استیک استفاده می شود . در این روش طبخ ، باید گوشت را در درجه حرارت ملایم قهوه ای کرد .

گوشت شترمرغ از نظر پروتئین و آهن نیز از جایگاه بسیار خوبی برخوردار است . به علاوه میزان بالایی از عناصری مانند روی و منیزیم را داراست .

گوشت شتر مرغ به میزان بسیار چشمگیری ترد بوده و از قابلیت هضم استثنائی برخوردار است ، طوری که ۹۰ درصد آن قابل هضم بوده و از این حیث پس از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد . در صورتی که گوشت مرغ و گاو ۸۷ درصد قابلیت هضم دارند .

۷- سایر خواص گوشت شترمرغ

– از نظر مقدار چربی ، گوشت شترمرغ چربی اشباع شده پایین تری نسبت به گوشت گاو، گوسفند و…دارد . مقدار چربی گوشت

شترمرغ از گوشت مرغ نیز کمتر است .

– در مقایسه با گوشت های قرمز مانند گوشت گاو، گوسفند و سایر گوشت های مشابه میزان کلسترول پایین تری دارد .

– گوشت شترمرغ حاوی مقادیر پایین سدیم نسبت به سایر انواع گوشت است . لذا برای افراد مبتلا به فشار خون بالا و بیماری های قلبی و عروقی ، بیماران کلیوی ، دیابتی و … مناسب است .

– حاوی مقادیر بالاتری از آهن نسبت به سایر انواع گوشت ها است . به همین علت این گوشت برای افراد دارای کم خونی ، زنان باردار ، ورزشکاران ، کودکان و … مفید است.

– غنی از پروتئین بوده و یک گوشت قرمز ایده آل برای ورزشکاران و افرادی است که قصد کنترل وزن خود را دارند .

– مقدار کالری حاصل از مصرف ۱۰۰ گرم گوشت شتر مرغ نزدیک به گوشت مرغ و بوقلمون است (۱۴۰ تا ۱۴۵ کیلو کالری) در حالی‌که همین مقدار گوشت گاو حدود ۲۴۰ کیلو کالری انرژی تولید می کند .

– ران و سینه بخش های اصلی گوشت شترمرغ را تشکیل می دهد . این گوشت غنی از ویتامین های گروه B ، خصوصا ویتامین B6  ، B12 ، منیزیم ، فسفر و روی است . در نتیجه مصرف آن برای تمام گره های سنی خصوصا سالمندان مفید است .

مزایای پرورش و تولید شترمرغ

زمانی که صحبت از مزایای تولید و پرورش شترمرغ می شود منظور میزان درآمد زایی است . قرائن و شواهد نشان می دهد که تولید صنعتی این پرنده از نظر اقتصادی بسیار به صرفه بوده و درآمد بالایی دارد . مجموعه راههای کسب درآمد از شترمرغ عبارتند از :

۱- سوددهی بالای شترمرغ

تخم شترمرغ را می توان بیش از چند هزارتومان به فروش رساند . حالا تصور کنید که بتوانید تعداد ۱۰عدد تخم مرغ در یک ماه به فروش برسانید . این یک تقریب و برآورد محتاطانه به نسبت میزان محبوبیت این محصولات است . همچنین یک شترمرغ زنده تا چند میلیون تومان به فروش می رسد که این یک مبلغ بسیار زیاد است .

۲- بازدهی بالا به نسبت سرمایه گذاری

می توانید سرمایه اولیه خود را در پرورش شتر مرغ به نسبت سایر حیوانات نظیر پرورش گوسفند و یا گاو سریعتر بدست آورید . یک شترمرغ ساده به تنهایی می تواند۴۰ تخم در سال بگذارد و در طی ۱۴ماه ، جوجه ها می توانند وزن و اندازه اقتصادی خود را بدست آورند . هر مقدار که برای شترمرغ سرمایه گذاری کنید در زمان کم چندین برابر آن را کسب خواهید کرد .

۳- امکان تولید فرآورده های گوشتی

بسیاری از مردم نمی دانند که فرآورده های گوشتی شترمرغ بسیار بیشتر و بهتر از فراورده های گوشتی گاو است . گوشت شترمرغ یک گزینه سالم به نسبت گوشت گوسفند و گاو و حتی ماهی وآبزیان است .

همان طور که قبلا اشاره شد گوشت شترمرغ جزو سالم ترین گوشت ها و حاوی کالری و چربی کم است که برای مصرف بسیار مطلوب خواهد بود . علاوه بر سلامت ، بسیار خوشمزه و خوش طعم بوده که هر کیلو تا بیش از ۹۰ هزارتومان می تواند به فروش برسد .

۴- درآمد چرم

درآمد تولید و نگهداری شترمرغ از محل چرم آن قابل توجه است . می تواند به تنهایی ۵۰ مترمربع چرم تولید کنید که این محصول جدای از گوشت با سود بالا به فروش می رسد . پوست شتر مرغ به علت کیفیت بالای چرم پرطرفدار بوده و مشتریان زیادی دارد .

محصولات تولیدی با چرم شترمرغ نسبت به چرم سایر حیوانات نظیر گاو قیمت بیشتری دارد . از نظر جایگاه و قیمت چرم شترمرغ با چرم های خاص نظیر چرم مار و کروکودیل مقایسه می شود .

۵- درآمدزایی پرهای شترمرغ

درآمدزایی شترمرغ از محل پر آن در بین طراحان دکوراسیون و تولید کنندگان مبلمان و هنرمندان تقاضای زیادی دارد . یک شترمرغ می تواند ۳۶ کیلو گرم پر باکیفیت تولید کند . هیچ قسمت از بدن شتر مرغ نباید آسیب ببیند چرا که هر عدد از پرهای آن قابل استفاده و فروش هستند .

پر شترمرغ جهت چیدمان دکوراتیو توسط طراحان و تولید کنندگان مبلمان مورد استفاده قرار می گیرند . به دلیل کیفیت ممتازش تقاضای زیادی در بازار دارد .

۶- فروش تخم شتر مرغ

همان طور که در بالا اشاره شد تخم شترمرغ طرفداران و خواهان زیادی دارد . بزرگترین تخم در میان پرندگان جهان ، متعلق به شتر مرغ است . میزان درآمد حاصل از تخم شترمرغ بسیار بالا است . هر تخم بین ۱۶۰۰ تا ۲۴۰۰ گرم وزن دارد که سرشار از امگا ۳ و امگا ۶ است .

جالب اینکه آب پز کردن تخم این پرنده عظیم الجثه یک ساعت و نیم زمان نیاز دارد و طعم آن نیز از تخم مرغ معمولی بسیار لذیذ تر و شیرین تر است . تخم شترمرغ می تواند تا چند هزار تومان قیمت داشته باشد و سالانه هر شتر مرغ تا ۴۰ عدد تخم می تواند بگذارد .

۷- فروش شترمرغ زنده

میزان درآمد و سودآوری پرورش شترمرغ به اندازه محبوبیت آن بالا می باشد . تقاضای بالا برای خرید شتر مرغ زنده توسط کسانی که می خواهند تازه مزرعه پرورش آن را برای خود راه اندازی کنند ، وجود دارد . این تقاضا در بازار جهانی همچنان به قوت خود باقی است و کارآفرینان زیادی به دنبال تولید و تکثیر آن هستند .

۸- کسب درآمد از روغن شترمرغ

فرآوری محصولات فرعی شترمرغ و صادرات آن می‌تواند منبعی برای کسب درآمد ارزی باشد . به دلیل هم‌جنس بودن روغن شترمرغ و مولکول‌های چربی این محصول با چربی انسانی، همخوانی مطلوبی داشته و قابلیت جذب آن بالاست .

برای از بین بردن دردهای مفصلی ، جوان کردن پوست ، ترمیم سوختگی ، از بین بردن ترک‌های دست و صورت و همچنین رفع گرفتگی عضلانی بسیار موثر است .

به خاطر شرایط آب و هوایی ایران ، موقعیت ویژه ای برای تولید شترمرغ و استحصال روغن از آن فراهم است . هرچه از خط استوا دورتر می‌شویم ، هوای آن منطقه سردتر می‌شود ، چنین کشورهایی پتانسیل قابل توجهی برای بازار فروش روغن‌های شترمرغ هستند .

هرچقدر که هوا سردتر می‌شود ، به دلیل جلوگیری از ترک خوردن پوست و کاهش دردهای مفصلی ، تمایل برای استفاده از این محصول افزایش می‌یابد ، ضمن اینکه چنین مناطقی برای پرورش این حیوان ، شرایط استاندارد آب و هوایی ندارند .

از هر شترمرغ بسته به نوع تغذیه و مدیریت گله ، می‌توان تا ۲۶ کیلوگرم چربی استحصال کرد . چربی که به صورت فله‌ای حداقل ۵۰۰ هزارتومان در هر کیلوگرم قیمت دارد . به راحتی می‌توان روغن شترمرغ را در بسته‌بندی‌های کوچک و فانتزی به کشورهای مختلف فروخت .

۹- رشد و پرورش آسان شترمرغ

ممکن است تصور کنید که شترمرغ ها فقط بر اساس محصولات تولیدی اش سودآور باشند ، اما پرورش آن بسیار سخت و دشوار باشد . در حالی که واقعیت چیز دیگریست و تولید و پرورش این پرنده راحت می باشد . در واقع همان قدر که پرورش و تکثیر شترمرغ پرمنفعت است به همان میزان آسان هم است .

تمام آن چیزی که برای پرورش شتر مرغ نیاز دارید عبارت از فضای مناسب ، تغذیه کافی و مراقبت های بهداشتی می باشد . یک شترمرغ مولد ، چند برابر یک گاو ماده و پرواربندی آنها درآمد زایی دارد . نگهداری شترمرغ سالانه حدود ۴۵ درصد سود دهی دارد که در امور تولیدی رقم بسیار مناسبی می باشد .

خلاصه ، گوشت ، پر ، پوست ، پاها ، چشم ها ، چربی ، تخم و پوست تخم شترمرغ حتی اگر خرد شده باشد ، ارزش مادی و خریدار دارد . وجود این امتیازات است که تجارت و پرورش این پرنده عظیم الجثه را بسیار پر نفع کرده است .

آشنایی با دستگاه جوجه کشی شترمرغ

دستگاه جوجه کشی شترمرغ مشخصه هایی ویژه و خاصی دارد . اما عملیات جوجه کشی شترمرغ بسیار پر ماجراتر از دستگاه خاص شترمرغ می باشد .

جوجه کشی شترمرغ مانند سایر طیور نیاز به تامین و کنترل ۴ عامل اصلی جوجه کشی دارد که عبارتند از :

۱- دمای کافی و یکنواخت دستگاه جوجه کشی شترمرغ

حرارت مورد نیاز در ماشین جوجه کشی از قدیم  به روش های مختلف تامین می شد . از سوزاندن فضولات حیوانات در ماشین های جوجه کشی مصریان باستان و مردم چین باستان گرفته تا پارافین و نفت و الکل و آب گرم و نیروی الکتریسیته . امروزه  نیروی الکتریسیته تقریبا در اکثر دستگاههای جوجه کشی بعنوان منبع تامین حرارت مورد استفاده قرار می گیرد .

تنظیم دما نیز با ابزار و روش های مختلفی انجام می شود . دریچه های تعبیه شده در بدنه ماشین های جوجه کشی قدیمی ابتدایی ترین روش تنظیم دما بود . هر چند روش های متداولی بسته به نوع دستگاه مرسوم بوده و هست مثل ترموستات الکتریکی ، کپسول اتری ، کلید جیوه ای ، دماسنج جیوه ای تماسی ،  کلیدهای حرارتی الکتریک ( ترموستاتهای مکانیکی ) .

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی ، ترموستات های الکترونیکی با مدارهای ییچیده و سنسورهای فوق حساس با کنترل دقیق دما تا ۲ دهم درجه ، کنترل دما در ماشینهای جوجه کشی را بسیار قابل اطمینان کرده اند .

هرچند بکار بردن این ترموستاتها  تا حدی هزینه های ساخت دستگاه های جوجه کشی را بالا برده اما تا حد قابل توجهی میزان ریسک را کاهش داده است . به نوعی کار با دستگاههای مجهز به این ترموستات ها برای  کاربران ساده تر شده است .

میزان دمای دستگاه جوجه کشی

در بسیاری از دستگاه های خانگی می توان با تنظیم میانگین دمای مورد نیاز چندین نوع پرنده مثلا (بوقلمون ، غاز و بلدرچین) را با هم در یک دستگاه ، جوجه کشی کرد . اما جوجه کشی شترمرغ با سایر پرندگان به طورهمزمان و یا در یک دستگاه امکان پذیر نیست .

اختلاف زیاد دمای مورد نیاز برای جوجه کشی شترمرغ نسبت به سایر پرندگان دلیل این موضوع می باشد . دمای لازم برای تخم شترمرغ در دوران ستر ۲/۳۶ و در دوران هچر ۳۷ درجه سانتی گراد است . تفاوت دما در جوجه کشی شترمرغ با سایر پرندگان حدود یک درجه می باشد . اما این مهمترین عامل تفاوت جوجه کشی شترمرغ با سایر پرندگان نیست .

مهم‌ترین فاکتور در راندمان جوجه‌کشی ، سنجش و کنترل دقیق دمای داخل دستگاه می‌باشد . در فرایند تنظیم دما و رطوبت که توسط برد انجام می‌گیرد ، دمای محیط نیز تأثیرگذار می‌باشد . اگر تجربه جوجه‌کشی داشته باشید ، باید بدانید که دمای محیط تأثیر مستقیم بر جوجه‌کشی و دمای داخل دستگاه دارد .

درصورتی‌ که دمای محیط با دمای داخل دستگاه جوجه‌کشی اختلاف زیادی نداشته باشند ، دستگاه تشخیص می‌دهد که عمل اکسیژن‌گیری درصورتی‌که دو دما یکسان باشند به‌خوبی صورت نمی‌گیرد . در این حالت فن‌های اکسیژن‌گیری شروع به کارکرده و دستگاه به‌طور مکرر اقدام به اکسیژن‌گیری می‌ کند .

اما اگر دمای بیرون خنک‌تر از دمای داخل دستگاه باشد به دلیل جریان هوا از محیط گرم به محیط سرد دستگاه تشخیص می‌دهد که نیاز به اکسیژن‌گیری نمی‌باشد . چون به‌صورت طبیعی با چرخش دما از محیط گرم به محیط سرد اکسیژن‌گیری صورت می‌گیرد .

۲- رطوبت یکنواخت در دستگاه جوجه کشی

رطوبت یکی از عوامل تعیین کننده درصد موفقیت در جوجه کشی می باشد ، تنها منبع تامین رطوبت آب است . تولید رطوبت از آب به روشهای مختلفی امکانپذیر است ، در ابتدایی ترین  نوع قرار دادن یک ظرف آب در ماشین جوجه کشی موجب ایجاد رطوبت می شود .

حال اگر بتوان سطح آب را بصورت معینی تنظیم کرد و میزان آن را با یک رطوبت سنج ساده اندازه گیری کرد به نحو مطلوب تری می توان بر رطوبت مورد نیاز فرآیند جوجه کشی نظارت داشت .

پاشش آب در محیط بوسیله پمپ مخصوص و یا به کارگیری از مدارات الکترونیکی جهت تولید بخار سرد یا همان مه سازها یا رطوبت سازهای آلتراسونیک می تواند روش موثری در تامین رطوبت مورد نیاز باشد .

دستگاه های جوجه کشی شترمرغ بر خلاف دستگاه های معمولی نیاز کمتری به تولید رطوبت برای دوره جوجه کشی دارند . در بسیاری از مواقع در جوجه کشی شترمرغ نیاز به رطوبت گیری از دستگاه جوجه کشی شترمرغ دارید .

تخم شترمرغ دارای پوسته ای بسیار سخت و ضخیم است لذا در طول دوره جوجه کشی آب داخل تخم به سختی تبخیر می شود . در طول دوره جوجه کشی شترمرغ نیازی به تامین رطوبت بالا برای دستگاه جوجه کشی شترمرغ نمی باشد . حتی در مناطقی که میزان رطوبت محیط بالا می باشد، لازم است تا رطوبت محیط و یا داخل دستگاه را به روش های مختلف کاهش داد .

محاسبه رطوبت دستگاه جوجه کشی شترمرغ

برای این کار باید هر تخم شترمرغ شماره گذاری شود . در ابتدای جوجه کشی وزن شده و در یک برگه مخصوص ، مشخصات نوشته شود . در طول دوره به صورت هفتگی ، وزن کشی و کندلینگ مجدد شود .

معمولا برای شروع کار رطوبت دستگاه جوجه کشی روی عدد ۲۵ درصد تنظیم می شود . اگر شرایط داخل دستگاه جوجه کشی ایده‌آل باشد هر تخم باید در طول یک هفته حدود دو الی دو و نیم درصد از وزن خود را از دست داده باشد .

اگر مقدار کاهش وزن بیش از این باشد نشانگر کمبود رطوبت داخل دستگاه است . برای حل این مشکل کافیست تا حدود ۳ الی ۵ درصد رطوبت را افزایش دهیم تا هفته بعد نتیجه کاهش وزن را مشاهده کنید .

چنانچه کاهش کمتر از دو درصد باشد بیانگر رطوبت زیاد است که مانع تبخیر آب داخل تخم می شود . باید رطوبت را بین ۳ تا ۵ درصد کاهش دهید تا در هفته بعد نتیجه را ببینید .

برای افزایش رطوبت داخل دستگاه معمولاً از بخارسازهای التراسونیک استفاده می کنند . اما برای کاهش رطوبت داخل آن نیاز به سیستم های پیشرفته و گرانقیمت خشک کننده هوا می باشد ، که کمتر دستگاهی مجهز به این سیستم ها می باشد.

چون دستگاه جوجه کشی نیاز به دما و رطوبت معینی دارد معمولاً از اسپیلت یا کولر های گازی برای اتاق محل نصب دستگاه استفاده می شود . به صرفه ترین روش برای کاهش رطوبت محیط اطراف و داخل ماشین استفاده از حالت رطوبت گیر کولر های گازی می باشد .

۳- اکسیژن دستگاه جوجه کشی شترمرغ

جنین شترمرغ نیاز به اکسیژن بالا مخصوصا در هفته آخر جوجه کشی دارد . پوسته سخت می تواند این امر را دشوارتر نماید . با افزایش مقدار رطوبت دستگاه جوجه کشی شترمرغ به میزان حدود ۵ تا ۱۰ درصد به نرم شدن پوسته کمک کرده و هچر موفق تری را بدست می آورید .

اما آنچه که یک دستگاه مخصوص شترمرغ باید برای تامین اکسیژن داشته باشد سیستم اتوماتیک هواگیری دستگاه براساس زمان های مشخص است . باید در زمان ورود به حالت هچر این مقادیر هوا رسانی افزایش پیدا کنند .

۴- راک دستگاه جوجه کشی شترمرغ

چرخاندن تخم ها برای جلوگیری از چسبیدن به پوسته  یا همان راک دستگاه جوجه کشی شترمرغ و گردش تخم شترمرغ مرحله مهمی است . استفاده از راک های مستحکم و قوی از جنس گالوانیزه و موتورهای گیربکس دار با قدرت تحمل وزن تخم های بارگیری شده برای دستگاه ضروری می باشد . استفاده از راک های به اصطلاح دستگاه مرغی برای جوجه کشی شترمرغ امری اشتباه و غیر استاندارد می باشد .

تخم شترمرغ حداقل هر یک ساعت یک بار باید تغییر وضعیت دهد . حداقل میزان زاویه چرخش باید بین ۱۲۰ تا ۱۶۰ درجه باشد . زاویه ۱۸۰ درجه می تواند به بالا رفتن کیفیت جوجه های هچ شده کمک زیادی کند .

طی سالیان در ایران دستگاه های زیادی برای شترمرغ به بازار عرضه شده است . عمده تفاوت این دستگاه ها با دستگاه های معمولی فقط در فاصله طبقات بود . هرچند میزان هچ شترمرغ در این دستگاه ها کمتر از حد متعارف می باشد ، ولیکن به علت قیمت بسیار پایین تر از دستگاه های خارجی جایگاه ویژه ای در بین هواداران جوجه کشی شترمرغ دارد .

گاهی در دستگاه های خانگی با تغییراتی در راک دستگاه و تنظیمات تا ۴ تخم شترمرغ را جوجه کشی کرده اند . این کار می تواند برای اعضای یک خانواده بسیار جذاب و مفرح بوده و یا برای انجام یک پروژه دانشجویی مفید باشد . ولی توصیه می شود برای فعالیت های صنعتی از دستگاه های حرفه ای شترمرغ استفاده کنید .

شیوه درست چرخاندن تخم شترمرغ ها

لازمه جوجه کشی موفق چرخاندن تخمها در زمان های مشخص است . به صورت طبیعی مشاهده شده مرغ مادر برای جلوگیری از چسبیدن زرده به پوسته و کیسه هوای درون تخم بطور متوسط هر ۳۵ دقیقه اقدام به چرخش تخم ها می کند .

در مقیاس صنعتی این کار را هر ۱ ساعت یکبار برای تخم مرغ و هر ۲ تا ۴ ساعت یک بار برای تخم بلدرچین بوسیله موتورهای الکتریکی یا فشار جکهای بادی انجام می دهند . نحوه مرسوم چرخش تخمها بدین ترتیب است که با توجه به قرار گرفتن سر کوچک تخمها بسمت پایین در شانه مخصوص دستگاه جوجه کشی این شانه را ۴۵ درجه نسبت به افق تغییر زاویه داده و پس از گذشت مدت زمان مشخص این تغییر زاویه ۴۵ درجه ای نسبت به افق را از طرف مقابل اعمال می کنند .

باید توجه کرد هر گونه چرخش باید به آرامی و بدون تکان های شدید انجام شود . تکان شدید موجب صدمه به جنین شده و از میزان موفقیت در جوجه کشی می کاهد . هر چند چرخش بصورت دستی نیز انجام می گیرد اما انجام دستی چرخش ، به دلایل مختلف از جمله مسائل بهداشتی و نوسانات دما و رطوبت به علت باز شدن درب دستگاه ، توصیه نمی شود .

ویژگی های محل نصب دستگاه جوجه کشی

محل قراردادن دستگاه باید قابل شستشو و ضدعفونی باشد ، همچنین ، تهویه باید در آن به سادگی انجام شود . این محل باید نورگیر باشد ولی نور نباید به طور مستقیم ، روی ماشین جوجه کشی بتابد .

محل قرار گرفتن ماشین جوجه کشی باید طراز باشد از دیوار هم یک متر فاصله داشته باشد . برای رفت و آمد به اتاق و محل جوجه کشی باید نکته ها و دستورات بهداشتی به طور کامل ، رعایت شوند . همچنین از ورود افراد گوناگون و متفرقه  به آنجا جلوگیری شود .

ضد عفونی سالن جوجه کشی

برای ضد عفونی کردن سالن و ماشین جوجه کشی باید از ماده ضد عفونی کننده مناسب استفاده کنید . همچنین براساس دستور کارخانه سازنده محلول ، آن را تهیه و استفاده کنید .

راه اندازی دستگاه جوجه کشی

پس از نصب دستگاه و انجام کارهای بالا ، دوشاخه را در پریز برق قرار می دهید و کلید دستگاه را روشن می کنید . برای کنترل نبودن اتصال در دستگاه و جلوگیری از برق گرفتگی ، می توان از یک فازمتر استفاده کرد . ماشین جوجه کشی را تا بیست و چهار ساعات ، بدون تخم روشن نگه دارید تا دمای ماشین ، روی ۳۷ درجه ، ثابت بماند .

تمیز کردن تخم های جوجه کشی

تخم شتر مرغ هایی که در ماشین جوجه کشی قرار می دهید باید تمیز و بدون آلودگی باشند . تخم های آلوده ، ابتدا باید تمیز شوند ، زیرا این تخم ها موجب آلودگی ماشین جوجه کشی می شوند . در نتیجه ، بقیه تخم ها را نیز آلوده می کنند و تلفات زیادی به دنبال دارند .

برای تمیزکردن پوسته تخم های کثیف از برس ، کاغذ سمباده و گلوله های سیم استفاده کنید .

تمیزکردن ماشین جوجه کشی

حرارت و رطوبت مناسب در ماشین جوجه کشی ، محیط مناسبی برای رشد میکروب ها است . اگر دستورات بهداشتی به طور کامل ، رعایت نشود، عامل های بیماری زا به آسانی رشد می کنند و موجب آلودگی شده و خسارات زیادی به بار می آورند .

قسمت های جداشدنی دستگاه جوجه کشی و صفحات آلوده باید ابتدا خیس شوند . سپس با آبگرم ، برس و ماده ضدعفونی کننده به طور کامل ، شسته شوند . برای ضد عفونی کردن محیط ماشین جوجه کشی و تخم ها در ماشین های برقی ، ابتدا سینی مخصوص کف ماشین را پر از آب می کنند ، سپس مقداری محلول پرمنگنات و فرمالین در آن می ریزند .

برخی اصطلاحات رایج جوجه کشی شترمرغ

در این مقاله پرورش شترمرغ از برخی اصطلاحات درباره جوجه کشی و پرورش شترمرغ استفاده که مفهوم برخی از آنها آورده می شود :

۱- ستر

از زمان قرار دادن تخم نطفه دار در داخل یک ماشین جوجه کشی شاهد دو مرحله هستیم ، مرحله اول که به دوران ستر معروف می باشد ، مرحله ای است که در آن تخم نطفه دار نیاز به دما ، رطوبت و چرخش مخصوص به خود دارد .

در دور ستر معمولا دما اندکی بیشتر از دوران هچر می باشد ، همچنین درصد رطوبت کمتر است . از همه مهم تر تخم نطفه دار در دوران ستر نیاز به چرخش دارد . برای مثال در مورد تخم نطفه دار مرغ ، ستر به ۱۸ روز اول جوجه کشی می گویند . از روز اول تا پایان روز ۱۸ ام .

۲- هچر

دوره دوم از جوجه کشی مربوط به هچر می باشد که برخی از مردم گاهی هچ هم می گویند. در مرحله هچر که سه روز آخر جوجه کشی است نطفه در داخل تخم به اندازه کافی رشد کرده است و به جوجه تبدیل شده است و آماده شکستن پوسته و خروج از تخم می باشد . در این مرحله از جوجه کشی دیگر نیاز به چرخش نیست . همچنین دما در این مرحله مقدار اندکی از دمای مرحله ستر کمتر است و به رطوبت بیشتری نیاز خواهیم داشت.

۳- انکوباتور

گرمخانه یا انکوباتور Incubator ابزاری آزمایشگاهی است که در آزمایشگاه‌های زیستی برای کشت و رشد دادن نمونه‌های زنده مانند سلول‌ها یا میکروب‌ها به کار می‌رود . این وسیله با کنترل رطوبت، دما، میزان اکسیژن و دی اکسید کربن شرایطی مناسب برای رشد ارگانیسم‌های زنده فراهم می‌کند .

انکوباتور در جوحه کشی پرندگان هم کاربرد دارد . تنوع بسیار زیادی در سیستم های انکوباتور برای پرندگان اهلی وجود دارد که بسیاری از آنها برای پرندگان شکاری نیز قابل استفاده اند . انکوباتور ها برای نگهداری تخم ها و نیز بیرون آوری جوجه ها از تخمها مناسب است .

۴- کالیبراسیون دستگاه جوجه کشی

ممکن است در طول دوره جوجه کشی و در استفاده های متوالی از دستگاه جوجه کشی حسگرهای دما و رطوبت دچار اختلال شود و توانایی اندازه‌گیری دمای واقعی را نداشته باشد . این امر موجب بوجود آمدن تلفات در تخم های نطفه دار می شود . عمل کالیبراسیون در واقع به تنظیم دوباره حسگرهای دستگاه جوجه کشی گفته می شود .

۵- راک دستگاه

چرخاندن تخم ها برای جلوگیری از چسبیدن به پوسته  یا همان راک دستگاه جوجه کشی شترمرغ است . یکی از قوانین مهم جوجه کشی عمل چرخش تخم های نطفه دار است . دستگاه های جوجه کشی نیز از این قانون مستثنی نیستند و برای تبدیل تخم های نطفه دار به جوجه از سیستم جرخش استفاده می کنند .

ماشین های جوجه کشی امروزی از چرخش ۹۰ درجه ای برای انجام فرآیند ذکر شده استفاده می کنند . البته به تازگی سیستم چرخش ۳۶۰ درجه ای نیز در ایران بر روی دستگاه های جوجه کشی استفاده می شود . این سیستم چرخش دقیقاً از رفتار مرغ مادر الهام گرفته شده و راندمان جوجه کشی را به طرز محسوسی افزایش می دهد .

روغن شترمرغ

مصری ها و رومیان بیش از ۳۰۰۰ سال پیش از روغن شترمرغ برای درمان درماتیت ، سوختگی ، اگزما ، پسوریازیس ، خشکی پوست ، مو و ورم مفاصل استفاده می کردند . کلئوپاترا ملکه مصر و ملکه انجیلی سبا از این روغن به عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه خود استفاده می کردند .

از آن زمان تا کنون ، مردم سراسر دنیا از روغن شترمرغ برای نرم کردن پوست خشک و ترک خورده استفاده می کنند . روغن شتر مرغ حاوی کنسانتره بالایی از اسیدهای چرب ضروری امگا (امگا ۳ ، امگا ۶ و امگا ۹) است که این خواص نرم و مرطوب کنندگی پوست شتر مرغ را برای محصولات مراقبت از پوست ، امروزه ایده آل ساخته است .

روغن شترمرغ به سرعت جذب  پوست می شود و مدت های طولانی رطوبت را برای بدن حفظ می کند . شترمرغ ها گیاه خوار هستند ، به همین علت هیچ زمینه ای از محصولات جانبی حیوانی ، هورمون های رشد یا آنتی بیوتیک ها در روغنشان وجود ندارد . لذا  این روغن طبیعی خالص برای پوست بسیار مفید و خوب است .

شناخت روغن شترمرغ

روغن شترمرغ یکی از شگفت انگیز ترین روغن های جهان است که به علت ریز مولکول بودن ، تقریبا شبیه اسیدهای چرب در پوست انسان است . همچنین به جهت دمای ذوب پایین با سرعت فوق العاده ای بدون چربی دادن به پوست ، جذب بدن می شود و منافذ پوست را مسدود نمی کند . لازم به ذکر است روغن شتر مرغ غنی از اکسیژن است و به همین علت در محل مورد استفاده و یا صدمه دیده ، موجب افزایش گردش جریان خون می شود .

در حقیقت روغن شتر مرغ رازی از رازهای آفرینش است چرا که تنها روغن ریزمولکولی است که هم در تسکین و مدیریت درد و هم در امداد رسانی و بازسازی پوست مورد استفاده قرار می گیرد . اثر بخشی روغن شترمرغ بستگی به عوامل متعدد از جمله سن ، وزن و نیاز بیمار دارد .

روغن شترمرغ برای ورم مفاصل پاهای ورزشکاران ، لبهای چروکیده ، پینه ، بریدگی ، زخم ، درد مفاصل ، جای نیش ، زخم ، سوختگی ، التیام سریع پوست ، آفتاب سوختگی ، رگ به رگ شدگی ، اثرات کششی ، جوش ، درد ماهیچه ای ، پیری ، چین و چروک ، بواسیر ، پسوریازیس ، اگزما ، درماتیت تماسی و ماساژ استفاده می شود .

کاربرد روغن شتر مرغ

از روغن این پرنده برای تهیه لوازم آرایشی و نیز درمان اختلالات پوستی استفاده می شود . امروزه شترمرغ ها در کانادا و استرالیا برای گوشت ، پر و چربی شان پرورش داده می شوند . روغنی که تولید می شود نه تنها به عنوان کمک زیبایی است ، بلکه به عنوان یک آمادگی دارویی عمل می کند .

روغن شترمرغ غنی از ویتامین های ضروری و دیگر خواص تشکیل شده است . این روغن با شکوه با هزاران ویژگی غنی درمانی عمل می کند . بسیار نافذ پوست بوده و بر روی آن عمل کرده و آن را نرم و لطیف می کند .

از نظر درمانی ، تسکین دهنده بوده و سرشار از خواص ضد التهابی است . به عنوان یک مرطوب کننده خوب عمل می کند و در محصولات زیبایی هم به وفور استفاده می شود .

این روغن حاوی موادی نظیر اسیدهای چرب امگا ۳ ، امگا ۶ (اسید اولئیک) ، امگا ۹ (اولئیک) اسیدهای چرب ضروری (EFA) و ویتامین های خاصی است که به حفظ سلامتی غشاهای پوست کمک می کنند .

روغن شترمرغ بر خلاف سایر محصولات روغنی موجود ، به اعماق پوست نفوذ می کند و طیف وسیعی از محصولات بر اساس رطوبت را فراهم می کند . این امر همچنین به کاهش منافذ پوست کمک خواهد کرد .

محبوبیت روغن شترمرغ

روغن شترمرغ امروزه بسیار محبوب و مورد توجه خانم ها است . خانم ها به دنبال محصولات طبیعی و ارگانیک هستند و سعی می کنند از لوسیون های غنی شیمیایی و کرم های دیگر که برای پوست مضر هستند ، دوری کنند . این روغن غنی از اسیدهای چرب ضروری به طور فعال به بازار عرضه می شود و مورد استقبال قرار می گیرد .

این روغن موجب ایجاد فشار زیادی بر روی پوست نمی شود و در واقع لمسی است . هر روز ، افراد بیشتری در حال حمایت و ترویج استفاده از این روغن هستند که غنی شده از اسیدهای چرب ضروری ، امگا ۳ ، ۶ و ۹ است . ترکیب مولکولی آن تقریباً شبیه پوست انسان و طبیعی است .

فواید و خواص روغن شترمرغ

روغن حیوانی شترمرغ حاوی تقریبا ۷۰ درصد از اسیدهای چرب اشباع نشده است که بخش بیشتر آن را امگا ۹ یا اولئیک اسید تشکیل می‌دهد . سایر اسیدهای چرب ضروری موجود در این روغن لینولئیک اسید یا امگا ۶ و لینولنیک اسید یا امگا ۳ است . همچنین این روغن حاوی انواع ویتامین‌ها به ویژه ویتامین A و E است .

همان طور که اشاره شد ، روغن شترمرغ به وسیله فرهنگ های باستانی برای مواردی مانند آرایشی و همچنین در درمان سوختگی و ضایعات به کار می بردند . بیشتر مزایای روغن شترمرغ عمدتاً ناشی از اسیدهای چرب امگا آن هستند.

با مقدمه بالا ، برخی از مهم ترین خواص و فواید روغن شترمرغ عبارتند از :

۱- مرطوب کننده پوست و بدن

در روغن شترمرغ ترکیب اسیدهای چرب وجود دارد که شباهت بسیار زیادی به اسیدهای چرب موجود در پوست انسان دارد . حتی مولکول های آن نیز کوچکترند و نقطه ذوب آن ها پائین است ، لذا سرعت نفوذ آن به پوست انسان بسیار بالاست و بر خلاف سایر کرم های پوستی شیمیایی رایج ، منافذ پوستی را مسدود نمی کند .

این مزیت ها موجب شده تا روغن شترمرغ برای تولید انواع محصولات آرایشی بهداشتی نظیر لوسیون ها ، شامپو ها ، کرم ها و صابون ها کاربرد داشته باشد . البته از روغن خالص شترمرغ نیز می توان به صورت موضعی استفاده کرد .

روغن شترمرغ اغلب به عنوان یک مرطوب کننده عالی پوست به کار می رود و توصیه می شود در طول روز از آن استفاده کنید . هم چنین آن را می توان مانند یک محصول شبانه قبل از خواب به کار برد . از آنجا که روغن شتر مرغ به سرعت توسط پوست جذب می شود ، پوست به شدت تیره و یا چسبناک نمی شود .

۲- درمان کننده بیماری های پوستی

اثرات سودمند روغن شتر مرغ در مواردی مانند خارش پوست و دیگر ناراحتی هایی مانند بریدگی ، سوختگی ها ، سایش ها ، آفتاب سوختگی و تاول ها وجود دارد . افراد با روزاکا و اگزما می توانند از روغن شتر برای کاهش قرمزی صورت خود استفاده کرده و در نهایت این مشکل را به طور کامل از بین ببرند .

– روغن شترمرغ لایه بردار و جوان کننده پوست است .

– بهبود دهنده شبکه فیبری پوست به دلیل وجود اسیدهای چرب غیر اشباع .

– کمک کننده به بهبود خشکی لب و کبودی و پف زیر چشم و جای جوش .

– قوی ترین برطرف کننده ترکهای پاشنه پا و ترکهای بعد از زایمان و ترکهای چاقی لاغری .

– ترمیم کننده جای زخم، سوختگی، بخیه و مشکلات گوشت اضافه .

۳- تاثیرات ضد چروکی پوست

برای افراد مسن و کسانی که به دنبال حفظ ظاهر جوان خود هستند روغن شترمرغ خاصیت ضد پیری دارد . شکل گیری علائم مختلف پیری ، از جمله چین و چروک و کیسه های چشم زخمی ، را کاهش می دهد . اسیدهای چرب موجود در روغن شترمرغ برای تقسیم سلولی ، بازیابی و رشد آن حیاتی هستند .

اثرات نامطلوب پیری را از بین می برد واز ضخیم کردن پوست جلوگیری می کند . پوست با افزایش سن مسن تر به نظر می رسد چون نازک تر می شود ، اما با استفاده از این روغن ، پوست ضخیم تر می شود و در نتیجه ظاهر جوانی را نشان می دهد .

استعمال روغن شتر مرغ  بعد از مدتی ، موجب صاف کننده خطوط و چروک های پوست صورت و گردن می شود .

۴- خاصیت ضد قارچی

خواص ضد قارچی و ضد التهابی روغن شترمرغ به حفظ سلامت پوست کمک شایانی  می کند . این روغن ویژه ممکن است به عنوان بخش عمده ای از پاک سازی پوست مورد استفاده قرار گیرد چون منافذ پوست را مسدود نمی کند . علاوه بر این ، اثرات ضد التهاب در مبارزه با پسوریازیس و ورم مفاصل مفید هستند .

به طور معمول هیچ درمانی برای بیماریهای پوستی شناخته شده از قبیل اگزما و پسوریازیس وجود ندارد اما این بیماریها می توانند با مصرف روغن شتر مرغ بهتر مدیریت شوند .

با توجه به سه عامل سن ، وزن و نیاز بیمار اثر بخشی روغن جهت بازسازی پوست و نفوذ عمقی در بین لایه های پوست که هر کدام وظیفه ای خاص به عهده دارند ، حدود ۷۵ روز زمان لازم است و باید با در نظر گرفتن ۳ عامل کلیدی فوق هر کسی دوز مصرف خود را مشخص کند .

۵- تسکین دردهای عضلانی

روغن شترمرغ طبیعی می تواند برای تسکین درد ، درد در ناحیه گردن و یا ماهیچه ها و همچنین تسکین درد مفاصل به کار رود . معمولا با روغن های ضروری دیگر برای داشتن خاصیت تسکین درد ترکیب می شود .

روغن شتر مرغ یک ضد التهاب بسیار قوی است که از امگا ۳ و امگا ۹ تشکیل شده و سرشار از ویتامین ها و اسیدهای آمینه می باشد . همه این موارد به خاصیت ضد روماتیسمی این روغن کمک می کند .

ورزشکاران و افرادی که دچار کوفتگی  و کشیدگی عضلانی و یا کشیدگی و التهاب تاندون ها و لیگامنت ها شده اند ، برای تسکین درد روزی دو مرتبه باید ناحیه را به خوبی و حداقل به مدت پنج دقیقه با روغن شترمرغ مالش دهند و این کار را تا حدود یک هفته ادامه دهند . انجام این کار در هنگام شب و قبل از خواب و بستن ناحیه مذکور با باند کشی نتایج بهتری در پی دارد .

۶- کمک به زیبایی مو و ناخن

روغن شترمرغ ، یک یاری دهنده و کمک کننده زیبایی فوق العاده برای پوست ، مو و ناخن ها است . کیفیت و سرعت رشد مو و پوست با استفاده از روغن شترمرغ بهبود می یابد . همان طور که قبلا اشاره شد ، ترکیب مولکولی روغن شترمرغ شباهت زیادی به پوست انسان ها دارد .

۷- برطرف کننده آکنه

این روغن سبب از بین رفتن جای آکنه و احیای سلول های پوست می شود . روغن شترمرغ موجب تمیز شدن پوست می شود و برای درمان جوش موثر است . این روغن سطح پوست را از قارچ هایی رشد یافته بر روی سطوح پوست پاکسازی می کند و برای درمان بیماری پسوریازیس مناسب است .

۸- کاربرد روغن شترمرغ به عنوان کرم ضد آفتاب

این روغن پوست را از اثرات شدید نور خورشید مصون می دارد . اگر پوست دچار آفتاب سوختگی و صدمه شود این علائم را بهبود می بخشد . روغن شترمرغ درد ناشی از شدت جراحات پوستی را بهبود می بخشد.

۹- سایر اثرات مفید استفاده از روغن شترمرغ

– درمان زخم ها و کبودی ها، بریدگی ها و خراشیدگی های پوست .

– ترمیم سوختگی های خفیف و شدید .

– درمان زخم بستر و نیش حشرات و خاصیت آنتی هموروئیدی .

– برطرف کننده ناراحتی ها و التهابات پوستی ( تبخال ، تاول ، اگزما ٬ پسوریازیس و قانقاریا ) .

– تسکین دردهای مزمن و شدید مفاصل ( کمردرد ، آرتروز ، زانودرد ، رماتیسم و سیاتیک ) .

– برطرف کننده دردهای ناشی از کوفتگی و کشیدگی عضلات و ماهیچه ها ( در رفتگی و رگ به رگ شدن ) .

– تسریع روند بهبودی زخم های پوستی در بیماران مبتلا به دیابت .

– بهبود بیماران سرطانی در صورت ترکیب این روغن با روغن درخت چای .

– کاهش کلسترول بد (LDL) وافزایش کلسترول خوب (HDL) .

– استفاده موضعی از روغن شتر مرغ و بهبود دردهای گوش و التهاب های چشمی .

– درمان زخمهای هموروئید .

– بهبود سیستم عصبی و درمان دردهای میگرنی .

شیوه نگهداری روغن شتر مرغ

می توان روغن شترمرغ را در هر جای مناسبی که عادی باشد نگه داشت . اما بهتر است روغن شتر مرغ را در فضای خنک به دور از نور خورشید نگهداری نمایید تا خواص آن تغییر نکند .

معرفی تخم شترمرغ

نطفه تنها عضو زنده تخم است که در داخل تخم نطفه دار وجود دارد . نطفه در داخل تخم نطفه دار شترمرغ بر روی زرده قرار می گیرد و در فرایند جوجه کشی از آن تغذیه می کند . کیفیت نطفه به عوامل متعددی منجمله خوراک ، سن ، نژاد و ضریب نر به ماده در یک پرورشگاه شترمرغ بستگی دارد .

زرده قسمتی از محتویات درون تخم است که مواد غذایی تخم نطفه دار در درون آن قرار دارد . جنین در حین رشد در داخل تخم نطفه دار از محتویات درون زرده تغذیه می کند . پس از این که جوجه به اندازه کافی رشد کرد و آماده خروج از تخم است ، انرژی لازم برای نوک زدن جوجه به پوسته تخم را فراهم می کند .

سفیده یا آلبومین یک ماده آبکی و مایع است که اطراف زرده را احاطه کرده است . این ماده موجب مرطوب شدن جنین شده و باعث جلوگیری از خشک شدن آن می شود . سفیده خاصیت ضد میکروبی دارد و تا حدودی از رشد باکتری و میکروب در داخل تخم شترمرغ جلوگیری می کند . سفیده از سه قسمت رقیق داخلی ، رقیق خارجی و غلیظ تشکیل شده است .

در داخل تخم نطفه دار شترمرغ یک قسمت دیگر وجود دارد که به شالاژ یا زرده بند معروف است . زرده بند در حول زرده تخم قرار می گیرد و آن را در قسمت میانی تخم شترمرغ نگه می دارد . زرده بند یا شالاژ نقش بسیار مهمی در تخم نطفه دار دارد زیرا از جابجا شدن زرده و چسبیدن آن به پوسته جلوگیری می کند .

شکل و اندازه تخم شترمرغ

تخم شترمرغ کلفت تر از سایر انواع تخم طیور بوده و براق است . لکه‌های ریز سوزن سوزن روی سطح آن دیده می‌شود . تخم این پرنده بزرگ و کرم رنگ است و در مقایسه با تخم‌مرغ که  به شکل بیضی است ، شکل گردی دارد . یک تخم شترمرغ متوسط ​​حدود ۱۴ سانتی‌متر طول و ۱۲ تا ۱۳ سانتی‌متر عرض دارد .

نسبت زرده به سفیده در تخم شترمرغ در مقایسه با تخم‌مرغ خیلی بیشتر بوده و زرده بسیار بزرگ است . بسته به منبع غذایی تخم شترمرغ (وحشی یا مزرعه‌ای) که رژیم غذایی این پرنده را تعیین می‌کند ، زرده آن ممکن است سایه‌های مختلف زرد و نارنجی داشته باشد .

وزن تخم شترمرغ

شترمرغ مانند تخم هر پرنده‌ دیگری می‌تواند در اندازه‌های متفاوتی باشد . اما اغلب هر عدد از آن حدود یک و نیم کیلوگرم وزن دارد و بعضا وزن برخی از تخم‌های شترمرغ حتی به ۲/۲ کیلوگرم هم می‌رسد.

هر تخم شترمرغ ۴/۱ کیلوگرمی به اندازه‌ ۲۰ تا ۲۴ تخم‌مرغ است . به همین دلیل یک نفر یا حتی سه نفر نمی‌توانند یک تخم شترمرغ کامل را در یک وعده غذایی بخورند .

مزه تخم شترمرغ

طعم تخم شترمرغ بستگی به  نوع رژیم غذایی آن  دارد . تخم شترمرغ‌های وحشی  دارای طعم و مزه‌ای قوی ، و عطر و بوی آن بیشتر است . در حالی که مزه‌ تخم‌ شترمرغ‌های مزرعه چندان تند وتیز نیست و مزه‌ای تقریبا  شبیه به تخم‌مرغ دارد ، اگرچه طعم آن قوی‌تر و بافت ژلاتینی‌اش به علت توده‌های نیمه شفاف سفیده‌اش بیشتر است .

علت تفاوت در طعم و مزه به خوردن ، دانه‌ها ، علفزارها ، بوته‌ها ، گل‌ها یا میوه‌ها وابسته است که طعم خاصی به زرده و سفیده‌ تخم این پرنده می‌دهد . اما شترمرغ‌های پرورشی ممکن است تغذیه خاصی را دریافت کنند . غذایشان برخی مواقع  مانند غذای مرغ است ، از این رو طعم و مزه‌ شان شبیه مزه‌ تخم‌مرغ می‌شود .

در حالت مطلوب ، باید تخم‌ و گوشت شترمرغ را از مزرعه‌ پرورش این پرنده تهیه کنید ، لذا هیچ گونه تاثیر بدی روی جمعیت وحشی این پرنده که در حال حاضر وجود دارد ، نخواهید داشت . اگر چه تعداد زیادی از مزرعه داران شترمرغ‌های خود را مثل مرغ تغذیه می‌کنند ، اما می‌توانند غذاهای آن‌ها را به رژیم غذایی این پرنده در طبیعت شبیه کنند .

با این کار ، تخم‌ و گوشت شترمرغ پرورشی می‌تواند طعم اصلی خود را داشته باشد . هر چند این فقط یکی از نکات ریز مزرعه‌داری خوب است . البته ، تخم‌ شترمرغ با توجه به وزن و کمبود نسبی محصول در بازار گران است .

این پرنده از فروردین تا آغاز ماه آبانماه تخم گذاری می‌کند . واضح است که هر چه رژیم غذایی این پرنده به رژیم غذایی طبیعی‌اش نزدیک‌ تر باشد ، قیمت تخم و گوشت آن  بمراتب بالاتر خواهد بود .

زمان پخت تخم شترمرغ

تخم شترمرغ متوسط ​​در حدود ۴/۱ تا ۵/۱ کیلوگرمی را در۴۵ دقیقه تا یک ساعت می‌توان در حد نرم آب‌پز کرد و در طول یک ساعت تا یک ساعت و نیم کاملا سفت خواهد شد . برای پخت خوب تخم‌های بزرگتر، به وزن ۲ کیلوگرم یا بیشتر، ممکن است ۲ ساعت زمان ببرد .

اگر تخم‌ شترمرغ را در یک ظرف بزرگ آب جوش قرار دهید ، می‌توانید زمان پخت را به نیم ساعت کاهش دهید . به هر حال پختن تخم شترمرغ به دلیل وزن بالایی که دارد طول می‌کشد . به طور کلی ، می‌توان آن را مانند تخم هر پرنده‌ دیگری طبخ کرد .

ارزش غذایی تخم شترمرغ

– منابع مهم چربی اشباع و کلسترول است .

– غنی از مواد معدنی ، به ویژه فسفر ، پتاسیم و آهن است .

– منبع اسیدهای چرب و امگا ۳ است .

– منبع غنی از ویتامین‌های B ، ۹B و B۱۲ و کولین .

– کالری، چربی و پروتئین زیادی دارد .

– حاوی پروتئین بالا و دارای  تمام اسیدهای آمینه‌ ضروری می باشد .

– دارای مقادیر بسیارخوب از ویتامین A و D و مقدار کمی ویتامین E و K است .

– تخم شترمرغ هیچ گونه فیبری ندارد و حاوی ویتامین C هم نیست .

خواص تخم شترمرغ

برخی از مهم ترین خواص تخم شترمرغ از نظر تغذیه ای عبارتند از :

۱- منبع خیلی خوبی از پروتئین

تخم‌ شترمرغ دارای سفیده است که مقادیر قابل‌توجهی از پروتئین با کیفیتِ حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری را که بدن انسان نیاز دارد را فراهم می‌کند . اسیدهای آمینه بلوک‌های ساختمانی عضلات هستند و خوردن تخم‌ شترمرغ برای تولید عضلات جدید و بازیافت بافت‌های عضلانی آسیب‌دیده و همچنین حفظ فعالیت بدنی ، مناسب است .

اسید آمینه نیز برای سلامت سیستم عصبی ضروری است و به سنتز انتقال‌دهنده‌های مهم مغز که تنظیم خلق و خو، اشتها و خواب را بر عهده دارند ، یاری می‌کند .

۲- سیر کنندگی و کاهش وزن

تخم شترمرغ یک منبع غذایی سیرکننده بوده و موجب کاهش وزن می شود . به دلیل پروتئین و چربی که دارد ، باعث می گردد که خیلی سریع احساس سیری کنید . این ماده‌ خوراکی مواد مغذی خوبی را ارائه می‌کند و قادر است برای کاهش وزن کمک کند اگر در اندازه متوسط ​​به عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم، متنوع و متعادل مصرف شوند .

سفیده‌ تخم شترمرغ غنی از پروتئین است و تقریبا  فاقد چربی است ، و همین موضوع موجب می‌شود که در مقایسه با کل تخم ، گزینه خوبی برای کاهش وزن باشد .

۳- غذای موثر و مفید برای مغز

اغلب تخم پرنده‌ها حاوی مقدار مهمی از چربی و پروتئین بوده  که تغذیه‌ بسیارخوبی برای مغز محسوب می‌شوند . یکی از این چربی‌ها ، کلسترول و ویتامین B۱۲ که در تخم‌ شترمرغ  وجود دارد و به تولید میلین برای حفظ اطراف آکسون سلول‌های عصبی کمک می‌کند .

کولین ، که به میزان بسیار زیاد در تخم شترمرغ وجود دارد ، به حمایت از عملکرد مغز و عملکردهای شناختی با حفظ یکپارچگی ساختاری سلول‌ها کمک می‌کند . تغذیه تخم شترمرغ و تخم‌ پرندگان دیگر می‌تواند به کاستن مه‌آلود شدن مغز ، افزایش یادگیری و بهره‌وری کمک فراوانی کند .

۴- دارا بودن کوآنزیم Q۱۰ و امگا ۳

کوآنزیم Q۱۰ که به دلیل داشتن خاصیت آنتی‌اکسیدانی شناخته‌شده و با پیری زودرس مبارزه می‌کند همچنین برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید است . این کوآنزیم عنصری حیاتی در رژیم‌های مدرن است .

زرده‌ تخم‌ شترمرغ غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ است که  برای مغز مفید است . عملکرد سیستم عصبی را حفاظت و از سلامت قلب و عروق حمایت می‌کند و در عین حال مزایایی برای تنظیم سطح کلسترول خوب و کلسترول کلی بدن دارد .

۵- منبع غنی پتاسیم ، فسفر ، آهن و منیزیم

تخم‌ شتر مرغ منبع مهمی از آهن است و درافزایش قدرت و انرژی بدن تاثیرگذار است . مقادیر مناسب  پتاسیم موجود در این ماده‌ خوراکی ، موجب می شود تا انتخاب خوبی برای مصرف افراد مبتلا به فشار خون بالا باشد ، ضمن اینکه فسفر موجود در آن برای استخوان‌ها مفید است .

منبع غنی از منیزیم است که به سلامت روان کمک شایانی  می‌کند . بی خوابی واضطراب را کاهش می‌دهد و از آریتمی جلوگیری می‌کند . دیگر مواد مهم موجود در تخم‌ شتر مرغ عبارتند از سلنیوم که برای سلامتی تیروئید ، کلسیم برای استخوان‌ها ، روی تقویت سیستم ایمنی بدن ، مس و منگنز هم اثرات مثبتی روی بدن دارند .

۶- ویتامین های شترمرغ

حاوی ویتامین B۱، B۲، B۳، B۵، B۶، B۹ و B۱۲، ویتامین A، D، E و K است ولی ویتامین C ندارد . میزان ویتامین B تخم شترمرغ نسبت به پروفایل تمام ویتامین‌های دیگر بهتر است و همین موجب می شود تا سطح انرژی بدن بالا باشد . ویتامین‌های A و D موجود در آن هم سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند .

داده‌های موجود نشان می‌دهند که تخم‌ شترمرغ نسبت به تخم مرغ ، سایر ویتامین‌ها را به میزان کمتری دارد . اما مواد مغذی دیگری دارد که این تفاوت را جبران می‌کند و موجب افزایش پروفایل ویتامینی این ماده‌ خوراکی می‌شوند . بیشتر ویتامین‌های تخم شترمرغ در زرده‌‌ آن است .

۷- مناسب برای تغذیه زنان باردار

تخم شترمرغ غنی از ویتامین‌های B۹ و B۱۲ است که به رشد طبیعی مغز نوزادان در رحم کمک می‌کند . ویتامین B۹ برای جلوگیری از نقص مغز ، طناب نخاعی و ستون فقرات در نوزادان شناخته شده‌است .

چربی‌های تخم شترمرغ به رشد مغز کمک می‌کنند . اما زنان باردار به دلیل بالا بودن کالری تخم شترمرغ که بالای ۲۰۰۰ کیلو کالری است  باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کنند .

مقایسه تخم شترمرغ و تخم مرغ

در لابه لای این مقاله سایت پول یابی به انحای مختلف به خواص شترمرغ و مقایسه آن با تخم مرغ پرداخته شد . اما در اینجا به صورت خلاصه برخی از موارد تفاوت و تشابه این دو عبارتند از :

۱- مقایسه از نظر اندازه

یک شخص نمی تواند یک تخم شترمرغ را در یک وعده میل کند . چون یک عدد تخم شترمرغ برابر ۲۴ عدد تخم مرغ می باشد .

۲- ویتامین

یک تخم شترمرغ حاوی  IU/g 16.29 ویتامین A می باشد . اما میزان ویتامین A در تخم مرغ UI/g 20.5 است . در مقدار ویتامین E یک اختلاف بسیار بزرگ وجود دارد : IU/g 39.96 ویتامین E در گوشت مرغ یافت می شود اما مقدار همین ویتامین در گوشت شترمرغ تنها UI/g 15.31 می باشد . اما در نظر داشته باشید که گوشت شتر مرغ منبع مناسبی از ویتامین است .

۳- کالری

خوردن یک وعده غذایی از تخم شترمرغ که تنها شامل اندکی از یک تخم می شود حاوی ۸۳ کالری می باشد . این مقدار برابر با کالری ۷عدد تخم مرغ  است . تخم مرغ و تخم شترمرغ هر دو دارای حدوداً ۴۷ درصد پروتئین و ۴۵ درصد چربی می باشند و از این نظر برابر هستند .

۴- مواد معدنی و مغذی

میزان منیزیم و آهن موجود در تخم شترمرغ زیادتر از تخم مرغ می باشد . ولی مقدار زینک و منگنز در تخم مرغ  بیشتراست . در تخم شترمرغ کلسیم و فسفر نیز به فراوانی یافت می شود .

– مقدار کلسترول و چربی موجود در تخم شتر مرغ بسیار کمتر از تخم مرغ می باشد .

– تغذیه و استفاده از تخم شترمرغ برای خانم های باردار و افرادی که از کم خونی رنج می برند بسیار مفید می باشد .

– میزان آهن ، اسیدفولیک و همچنین کالری موجود در تخم شترمرغ بیشتر از تخم مرغ می باشد و این در حالی است که میزان روی در تخم مرغ بیشتر از تخم شتر مرغ است .

– تخم مرغ و شترمرغ هر دو از نظر مقدار چربی و کلسیم به هم برابر هستند .

– تخم شترمرغ سرشار از آهن می باشد طوری که مقدار آهن موجود در آن بیشتر از تخم مرغ می باشد . در حالی که تخم مرغ نیز دارای مقدار زیادی روی و مس بوده و از این نظر از تخم شترمرغ پیشی می گیرد .

– جالب اینکه میزان ویتامین A و همچنین ویتامین E در تخم مرغ بیشتر می باشد ولی تخم شترمرغ دارای مقدار زیادی فولیک اسید می باشد .

– همواره مقدار ویتامین B5 و ویتامین E در تخم مرغ بیشتر از تخم شترمرغ می باشد .

۵- وزن و اندازه

نقطه عطف تفاوت بین تخم مرغ و تخم شترمرغ اندازه  و وزن آنها می باشد . وزن تخم شترمرغ در حدود ۱ تا ۲ کیلوگرم می باشد و وزن تخم مرغ حداکثر ۹۰۰ گرم است . از نظر اندازه نیز تخم شترمرغ حدوداً ۱۸ سانتی متر ارتفاع و  ۱۴ سانتی متر عرض می باشد ولی ارتفاع و عرض تخم مرغ به ترتیب ۷ سانتی متر و ۵٫۲ سانتی متر می باشد .

تخم شترمرغ همان گونه که از اندازه و وزن آن پیداست می تواند در حدود ۱۰ تا ۱۲ نفر را سیر کند . وزن این تخم در حدود ۵/۱ تا ۲ کیلوگرم بوده و دارای دو هزار کیلو کالری انرژی می باشد طوری که یک تخم شترمرغ با ۲۰ عدد تخم مرغ برابری می کند .

از جمله نقاط مشترک تخم شتر مرغ و تخم مرغ می توان به مقدار چربی ، میزان پروتئین و همچنین طعم آنها اشاره کرد . علاوه بر این تخم شترمرغ دارای میزان کلسترول نسبتاً پایین بوده و دارای اسید های چرب از نوع غیر اشباع در مقدار بالا می باشد .

مقایسه پرورش شترمرغ و بوقلمون

درباره پرورش بوقلمون و شترمرغ و اینکه کدام بهتر بوده و سود بیشتری دارد اختلاف نظر وجود دارد . عده ای شترمرغ را بهترین پرنده برای پرورش می دانند و در مقابل برخی پرورش بوقلمون را بهتر می دانند . در این مقاله سایت پول یابی فارغ از همه این ادعاها ، با اعداد و ارقام قصد دارم تا میزان سوددهی هر کدام را بررسی کنم . اینکه کدام ساده ترین راه کسب درآمد می باشد به نظر و دیدگاه خودتان بستگی دارد .

برای درک بهتر موضوع هر کدام از پرندگان را به صورت مجزا بررسی می شود :

۱- بررسی پرورش و تولید شترمرغ

بر اساس آمارهای موجود و در دسترس ، حدود ۲۵ کشور در زمینه تولید و پرورش شترمرغ فعال هستند که از لحاظ وضعیت تولید به پنج گروه تقسیم می شوند و هر گروه جایگاه ویژه‌ای در این تقسیم بندی دارند .

با توجه به وضعیت تولید شترمرغ در کشور به نظر می‌رسد ایران در گروه چهار مناطق جدول پایین قرار می گیرد.

الف : آفریقای جنوبی ، زیمبابوه ، نامیبیا ، فلسطین اشغالی .

ب : ایالات متحده ، کانادا ، انگلیس ، اروپای شمالی ، اسکاندیناوی ، استرالیا .

ج : اسپانیا ، پرتغال ، ایتالیا ، مکزیک ، نیوزلند ، یونان .

د : خاورمیانه ، آمریکای جنوبی ، لهستان ، ترکیه .

ه : اروپای شرقی ، روسیه ، شبه قاره هند .

بررسی میزان سوددهی شترمرغ

پرورش شتر مرغ می تواند یکی از طرح های جذاب ، با سوددهی خوب باشد که هر سال گسترش پیدا کند . به عنوان مثال برای شروع کار به ۴۰ جوجه یک روزه و ۱۶ شترمرغ مولد نیاز است . با این تعداد سالانه می توان به درآمدی حدود ۲۰۰ میلیون تومان در سال رسید که از این میزان ۶۵ میلیون تومان آن سود خالص می باشد.

علاوه بر این ، از سال دوم به بعد و خودکفا شدن در تولید جوجه های یک روزه و کسب تجربیات عملی می توان به درآمد و سود بیشتر دست یافت . با احتساب هزینه ها و درآمدهای سال اول ، نرخ سوددهی طرح حدود ۱۷ درصد می باشد . در واقع از سال دوم به بعد میزان سوددهی شترمرغ بیشتر می شود .

خواص متمایز شترمرغ

شترمرغ در میان طیور بیشترین مقاومت را در برابر بیماری و شرایط محیطی دارد و هزینه نگهداری آن نسبت به سایر طیور کمتر است . این پرنده رشد سریعی دارد ، پس از یک ماهگی ، روزی یک سانتیمتر رشد می کند و در سن ده ماهگی ، قابل کشتار است .

جوجه این پرنده ظرف ۴۰ روز سر از تخم بیرون می‌آورد و طی سه تا چهار سال یک پرنده بالغ می‌ شود . نکته دارای اهمیت این پرنده ، گوشت آن است که کم چرب و کم کلسترول با طبیعتی گرم و دارای آهن است که این ویژگی ها گوشت این پرنده را از سایر گوشت‌ های قرمز متمایز می‌ کند .

شترمرغ ماده در فصل بهار به صورت یک روز در میان تخم گذاری می کند و در هر مرحله ۱۴ تا ۲۱ تخم می‌گذارد که وزن تقریبی هر تخم یک کیلو و نیم است .

۲- بررسی خواص و پرورش بوقلمون

لاشه بوقلمون دارای گوشت سفید و تیره است ، گوشت ناحیه سینه ، روشن و حدود ۶۵ درصد کل گوشت ، لاشه را شامل می‌شود . گوشت این ناحیه دارای چربی کمتری نسبت به گوشت ران بوقلمون است . ران بوقلمون دارای گوشت تیره بوده و در مقام مقایسه ، میزان چربی و ویتامین بیشتری نسبت به بخش سینه دارد .

فواید تغذیه‌ای و پزشکی زیادی برای گوشت بوقلمون بیان شده است ، از جمله پروتئین بالا ، چربی کمتر نسبت به گوشت قرمز ، تأثیر مثبت بر عملکرد غده تیروئید و مناسب برای افراد دیابتی ، تقویت سیستم ایمنی و منبع خوبی از ویتامین B12 است .

بیشتر چربی بوقلمون در پوست آن قرار دارد و با حذف پوست ، مقدار چربی لاشه ، کاهش خواهد یافت . همچنین میزان فسفر گوشت بوقلمون به طرز قابل‌توجهی بالاست که برای تقویت سیستم استخوانی بدن و سلامتی مغز ، مناسب است .

میزان سوددهی و سرمایه گذاری بوقلمون

جمع کل سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای طرح پرورش بوقلمون حدود ۱۰۰ میلیون تومان است  . از این مقدار ۲۲ میلیون برای خرید تجهیزات و ۷۸ میلیون تومان سرمایه در گردش ، برای خرید جوجه یک ماهه و خوراک مصرف می‌شود .

فروش در پایان دوره حدود ۹۰ میلیون تومان خواهد بود که پس از کسر هزینه‌های تولید حدود ۲۵ میلیون تومان سود خالص باقی می‌ماند . درصد سوددهی این طرح حدود ۲۷ درصد بوده و دوره بازگشت سرمایه نیز ۱۷ ماه خواهد بود .

با توجه به بررسی ها و آمارهای ارائه شده درباره پرورش بوقلمون و شترمرغ خودتان تصمیم بگیرید که کدام صرفه اقتصادی بیشتر و سود بالاتری دارد و اقدام  به همان کار کنید .

سخن پایانی پرورش شترمرغ

شترمرغ از جمله پرندگانی است که امروزه پرورش آن در جهان رو به افزایش است . بر اساس آمارها ، در حال حاضر کشورهای آمریکا ، انگلیس و آفریقای جنوبی به عنوان مهمترین کشورهای پرورش دهنده شترمرغ در دنیا هستند . بنا بر نظر کارشناسان بعد از صنعت نفت و توریسم ، پرورش شترمرغ اولین صنعتی است که می تواند ظرف سه سال اصل سرمایه و سود را به سرمایه گذار بازگرداند .

عواملی که موجب ترغیب پرورش دهندگان شترمرغ به پرورش این پرنده می شود ، عبارتند از:

۱- تولید مثل بالا .

۲- قابل توجه بودن ضریب تبدیل غذا به گوشت .

۳- اقتصادی بودن و درآمد بالای پرورش شترمرغ

با توجه به تحقیقات ، شترمرغ پرنده ای پر بازده و از نظر مصرف آب به صرفه می باشد. یکی از خصوصیات مهم و بارز شترمرغ های بالغ مقاومت آنها در مقابل نوسانات دمایی و نیز افزایش شدید دمای محیط است . به همین علت نگهداری آنها بسیار آسان بوده و نیاز به امکانات و تأسیسات خاصی ندارد .

این پرنده به خاطر دارا بودن خصوصیات بدنی ویژه ، مصرف آب ناچیز نیاز دارد. همچنین به دلیل توانایی این پرنده در خصوص استفاده از علوفه خشک ، نیازی به زمین کشاورزی و علوفه کاری سالیانه ندارد . اساساً این حیوان ، مناطق نیمه خشک همراه با علفزارهای کوتاه و پوشش گیاهی محدود را به مناطق مرطوب و بارانی با علفزارهای متراکم ترجیح می دهد .