مجوزهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی

کسب و کار آنلاین بدون مجوز با مشکلاتی همراه است، لذا گرفتن مجوزهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی امروز برای همه تقریبا ضروری و گاهی جزو الزامات کاری محسوب می شود. قبلا که اینترنت همه گیر نبود بسیاری از فروشگاههای اینترنتی بدون مجوز فعالیت می کردند ولی به دلایلی مختلف که در ادامه برخی از آنها خواهد آمد، داشتن مجوز فعالیت اینترنتی تقریبا به یک ضرورت تبدیل شده است.

حال که گرفتن مجوزهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی ضروری شده سوال این است که باید چه مجوزهایی گرفت و از چه مسیرهایی باید اقدام کرد؟ قوانین و شرایط اخذ مجوز فروشگاه آنلاین چیست ؟ و… . در سایت پول یابی ، برای پاسخگویی به مجموعه سوالات در این زمینه ، تصمیم گرفتم تا راههای قانونی و مراحل اخذ مجوز را توضیح دهم .

ضرورت داشتن مجوزهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی

همان طور که برای یک فروشگاه سنتی نیاز به مکان و محلی برای عرضه محصولات و کالاها است برای راه اندازی یک فروشگاه اینترنتی و به منظور کسب درآمد اینترنتی باید مکان و فضایی را راه اندازی کرد. لذا قدم اول ، راه اندازی یک وبسایت و رعایت اصول طراحی فروشگاه اینترنتی می باشد. پس از راه اندازی سایت ، برای جلب اعتماد و اطمینان مشتریان ، ضمانت تحویل کالا و خدمات، باید مجوزهای رسمی را گرفت چون بدون ایجاد اعتماد و اطمینان، فروشگاه اینترنتی فروش چندانی نخواهد داشت.

داشتن مجوز این اطمینان را به مشتری می دهد که : خدمات مناسب بوده ، تحویل کالا به موقع انجام می شود ، نظارت دائمی هست ، و مهم تر از همه اینکه فعالیت بر روال قانون جریان دارد. لذا اخذ مجوزهای قانونی ، مهر تایید بر فعالیت درست فروشگاه از یک طرف ، و پاسخگو بودن فروشگاه اینترنتی در برابر مشتری و مجریان قانون از طرف دیگر می باشد.

نکته آخر اینکه در گذشته به دلیل عدم ثبت فروشگاههای اینترنتی و نداشتن مجوزها ، تخلفات زیادی انجام می شد ولی امروزه با این اقدام فروشگاهها پاسخگو بوده و در صورت تخلف ضمن ابطال مجوز ، برای مجازات به مراجع قانونی معرفی می شوند.

با این مقدمه مهمترین مجوزهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی در ایران عبارتند از:

۱- مجوز یا ثبت در سایت ساماندهی

اولین قدم برای قانونی جلوه دادن و تایید سایت و فروشگاه اینترنتی ، ثبت در سامانه ساماندهی محتوای مجازی می باشد. نماد ساماندهی زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و به نوعی تایید کننده محتوای سایت است. برای گرفتن این نماد باید به نشانی samandehi.ir مراجعه کرد و اطلاعات درخواستی را وارد کرد. هر کسی می تواند بدون ثبت در ساماندهی هم سایت و فروشگاه داشته باشد ولی ثبت در این سامانه مزایایی دارد.

مهم ترین مزیت ثبت فروشگاه و سایت در سایت ساماندهی اطلاع از فیلتر شدن است. اگر چنانچه مطالب و یا محصول فروشگاه و سایت ایراد داشته و یا خلاف قانون باشد قبل از فیلتر شدن، از طریق ایمیل و یا پیامک نسبت به حذف آن اطلاع می دهند تا با رفع مشکل سایت فیلتر نشود.

البته ثبت در ساماندهی برای فروشگاههای که محصولات سمعی و بصری مثل کتاب ، فیلم ، کتاب صوتی و… منتشر می کنند از لحاظ محتوا باید حتما از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد تایید شوند.

انواع نمادهای سایت ساماندهی

به طور کلی نماد سایت ساماندهی با توجه به جایگاه و کارکرد خود به دو نوع تقسیم می شود. نوع اول نمادهای موقت هستند و زمانی به وبسایت و فروشگاههای اینترنتی داده می شوند که ثبت نام را انجام داده و در حال تکمیل مدارک جهت دریافت مجوز یا نماد دائمی می باشند. مدت زمان انجام این کار ۳ ماه بوده و در طول این مدت باید جهت تکمیل مدارک و دریافت نماد دائمی اقدام کرد.

نوع دوم ، نماد دائمی است که باید مدارک خواسته شده را تکمیل و ارائه داد تا این نماد به صاحب سایت و فروشگاه تعلق گیرد. این نماد هم دارای تاریخ بوده و ۶ ماه اعتبار دارد که باید پس از اتمام اعتبار ، آن را تمدید کرد.

گرفتن نماد ساماندهی علاوه بر پیشگیری از فیلترینگ سایت ، به نوعی محتوای سایت و فروشگاه را قانونی جلوه می دهد.

۲- اینماد یا نماد اعتماد الکترونیک

دومین مجوز که در واقع اصلی ترین مجوز برای فروشگاه بوده و جنبه اعتماد بخشی دارد، ای نماد E-Namad یا نماد اعتماد الکترونیک می باشد. نهاد صادرکننده این نماد تجاری و کسب و کار ، مرکز توسعه تجارت الکترونیکی بوده که زیر نظر وزارت صنعت ، معدن و تجارت فعالیت می کند. عمده ترین و اصلی ترین فروشگاههایی که باید اینماد را بگیرند سایت های B2C یا Business to Consumer هستند یعنی سایت هایی که به مشتریان محصولات و خدمات می فروشند.

برای گرفتن مجوز اینماد باید به نشانی enamad.ir رفت و بعد از ثبت اطلاعات مورد نیاز و ارسال مدارک ، باید نوع کسب و کار را هم مشخص کرد پس از اتمام کار باید منتظر تایید فنی بود. توجه کنید که حتما چک لیست های مربوط به اخذ ای نماد را پر کرد و در نهایت منتظر تایید و در یافت اینماد بود.

انواع اینماد

به طور کلی دریافت مجوز اینماد به سه نوع تقسیم می شود. نوع اول نماد موقت می باشد و این نوع نماد برای موقعی است که مدیر کسب و کار و فروشگاه بخواهد در کمترین زمان ممکن و خیلی سریع مجوز خود را دریافت کند. اهمیت نماد موقت در این است که مدیران کسب و کارها برای گرفتن سایر نمادها ، بایداین نماد را قبلا کسب کرده باشند. در فرایند اخذ نماد موقت ، حداقل معیارهای لازم برای فروشگاه اینترنتی و کسب و کار اینترنتی مورد بررسی قرار می گیرد.

نوع دوم نماد دائم با یک ستاره است. بعد از دریافت نماد موقت ، مدیر فروشگاه اینترنتی می تواند با در نظر گرفتن سایر معیارهای موجود ، و در فرصت مناسب اقدام به گرفتن نماد دائم با یک ستاره کند.

 نوع سوم نماد دائم با دو ستاره است که برای دریافت آن حتما باید گواهی امنیت سایت SSL را داشت. گواهی SSL مخفف Socket Secure Layer می باشد و یک استاندارد بین المللی درباره تضمین امنیت و تبادل اطلاعات بین کاربران و وبسایت می باشد طوری که امکان سرقت اطلاعات بسیار کم و یا از بین می رود. داشتن این گواهی از این نظر مهم است که تبادل اطلاعات کاملا رمزگذاری شده انجام می گیرد و کاربران با اطمینان ، اطلاعات امنیتی و مالی خود نظیر واریز وجه ، کارت به کارت را در فروشگاه انجام می دهند.

توضیحاتی درباره گرفتن مجوز اینماد E-Namad

برای گرفتن مجوز ای نماد از وزارت صمت باید برخی از موارد زیر را لحاظ کنید:

– مجوز به سایت هایی داده می شود که مجهز به فروشگاه اینترنتی وآنلاین باشند و قصد انجام تجارت اینترنتی ( فروش محصولات و خدمات ) را داشته باشند.

–  درخواست دهنده مجوز اینماد، باید شرکتش به ثبت رسیده باشد. (شرکت قانونی ثبت شده)

– دامنه و یا نام سایت و یا فروشگاه اینترنتی باید به اسم مدیر شرکت و یا یکی از اعضای هیات مدیره باشد.

– نشانی و اطلاعات تماس سایت فروشگاهی باید با اطلاعات وارد شده در هنگام ثبت نام مغایرتی نداشته باشد.

۳- درگاه پرداخت آنلاین

طبیعی است وقتی انسان چیزی را می خرد باید بابت آن وجه و پولی پرداخت کند لذا پرداخت وجه یکی از ارکان اصلی معاملات تجاری است. گام سوم ، تجهیز سایت به درگاه پرداخت آنلاین است که یکی از شروط برای ایجاد فروشگاه اینترنتی می باشد. درگاه های پرداخت اینترنتی به دو شیوه ، درگاه پرداخت مستقیم و درگاه پرداخت واسط انجام می شود.

–  درگاه پرداخت مستقیم آنلاین

برای اخذ این نوع درگاه باید به یکی از بانکهای عامل در سطح شهر مراجعه کرده و با عقد قرارداد همکاری ، درگاه مستقیم پرداخت را دریافت کرد. برای گرفتن درگاه مستقیم باید کلیه اطلاعات حقیقی و حقوقی خود را در اختیار بانک مربوطه  قرار داد. ضمن اینکه قبل از اقدام به دریافت درگاه باید مجوز نماد اعتماد الکترونیک یا اینماد را کسب کرده باشد.

هر فروشگاهی می تواند برای درگاه پرداخت مستقیم اقدام کند ولی معمولا مناسب فروشگاههای بزرگ با تراکنش های بالا می باشد. عیب گرفتن مجوز درگاه مستقیم این است که دارای فرایندی زمان بر ، دشوار ، همراه با بوروکراسی اداری می باشد. مزیت درگاه مستقیم ضمن امنیت بالا، واریز آنی وجه به حساب بانکی صاحب فروشگاه می باشد.

– درگاه پرداخت واسط یا غیر مستقیم اینترنتی

در درگاه پرداخت واسط یا غیر مستقیم همان طور که از نامش پیداست ، شرکتی به عنوان واسطه قرار دارد که با بانک و یا PSP دیگر قرارداد دارد . بعد از هر خریدی از فروشگاه اینترنتی، پول به حساب شرکت واسط واریز شده و آن شرکت مبلغی را به عنوان کارمزد بر می دارد و باقی پول طی اقداماتی به حساب صاحب فروشگاه واریز می شود.

گرفتن این نوع درگاه برای کسب و کارهای کوچک و یا فروشگاههایی که میزان تراکنش آنها بالا نیست مناسب می باشد . یکی از معروف ترین درگاه های واسط سایت زرین پال است که در این زمینه فعال می باشد.

۴- دریافت مجوزهای اختصاصی کسب و کارهای آنلاین

مجوزهای سه گانه بالا که به ترتیب شرحش آمد برای شروع و راه اندازی کسب و کارهای اینترنتی کفایت می کند ولی برخی از صنف ها هستند که به دلیل نوع کارشان باید مجوزهای دیگر را هم بگیرند . برای نمونه محصولات فرهنگی ، سمعی و بصری مثل کتاب نیاز به گرفتن مجوز از فرهنگ و ارشاد می باشد و یا محصولات آرایشی و بهداشتی و سلامت محور نیاز به مجوز وزارت بهداشت و درمان دارند.

اگر صنفی نیاز به پروانه اختصاصی از صنف و اتحادیه خود دارد باید این مجوزها را بگیرد تا در ادامه مشکلی برایش پیش نیاید. به جز اینها سایر سایت ها نظیر سایت های شرکتی و شخصی ، نیازی به گرفتن پروانه و مجوز کسب و کار یا اینماد ندارد. البته توصیه می شود سایت خود را فارغ از هر نوع فعالیتی، در سایت ساماندهی ارشاد ثبت کنید.

کسب و کارهایی که با محصولات فرهنگی و هنری سروکار دارند نمادی با عنوان نماد ستاد ساماندهی سایت های اینترنتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود دارد که برای فعالیت حتما باید آن را اخذ کنند. برای دریافت این نماد کافیست به سامانه اینترنتی ستاد ساماندهی سایت های اینترنتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وارد شده و روند دریافت نماد را پیگیری نمایید.

نکات توصیه ای بعد از گرفتن مجوزهای کسب و کار اینترنتی

نکته مهم اول این است وقتی مجوزهای کسب و کار را دریافت کردید به راحتی می توانید برای گرفتن درگاه پرداخت مستقیم از بانک اقدام کنید . خوبی درگاه مستقیم این است که روند رشد و فعالیت کسب و کار اینترنتی را سرعت بخشیده و موجب ایجاد اعتماد و اطمینان به مشتریان نسبت به کسب و کار آنلاین می شود.

نکته دوم اینکه ، پس از دریافت نمادهای کسب و کار ، برای راحتی در کار ، سرعت بخشیدن به ارسال کالا و خدمات برای مشتریان ، کم کردن هزینه های جانبی ارسال مرسوله ، توسعه کسب و کار و افزایش فروش بیشتر اینترنتی ، با شرکت پست قرارداد ببندید تا مشکلات ارسال محصولات و کالاها کاهش یابد.

سایر مسائل فروشگاه اینترنتی

۱- پرداخت مالیات

طبق قانون همه درآمدهای تجارت الکترونیک مشمول مالیات می شوند ولی ظاهرا سازوکار اجرای این قانون هنوز مشخص نشده است. به نظر می رسد تمام کسب و کارهای اینترنتی دارای اینماد ، باید وضعیت مالیاتی خود را مشخص کرده و از جمله مالیات بر ارزش افزوده را از زمان صدور مجوز اینماد پرداخت کنند. بر اساس قانون مرکز دارایی ، فروشگاههای آنلاین از زمان صدور مجوز اینماد ، باید مالیات خود را بدهند.

میزان دریافت مالیات بر اساس میزان فروش در فروشگاه اینترنتی است یعنی به تناسب فروش باید مالیات پرداخت کنند. اگر دقت کنید زمانی که از فروشگاههای اینترنتی بزرگ چیزی می خرید ارزش افزوده پرداخت می کنید لذا نحوه فروش یا کسب درآمد ارتباطی با معافیت مالیاتی ندارد. نوع قرارداد با تامین کننده کالا بسیار مهم است درصورتی که فروشنده خود، کالا را تامین و تعریف کند مالیات ارزش افزوده آن نیز بر مبنای نوع کالا و سیاست فروشنده تعیین می‌‌شود.

معیار تعیین مالیات براساس اظهاری است که اگر تایید شد مالیات حساب می‌شود ولی اگر اظهارات با واقعیت تطبیق داده نشود مدارک و شواهد و قرائن تعیین کننده است. نحوه محاسبه مالیات فروشگاه‌های اینترنتی نیز مانند فروشگاه‌های عادی محاسبه می‌شود و نحوه محاسبه‌ آن بستگی به نحوه مالکیت آن وبسایت دارد که حقیقی یا حقوقی باشد.

۲- شیوه شکایت از فروشگاه اینترنتی

مورد بعدی در مورد چگونگی شیوه شکایت از فروشگاه اینترنتی است. گاهی اتفاق می افتد که محصول و یا کالا به دست مشتری نمی رسد در حالی که وجه کالا و محصول را پرداخته است و یا اینکه کالا دارای عیب و نقص بوده و یا مطابق با توضیحات ارائه شده در فروشگاه نیست و… ، سوال این است چه باید کرد و برای رفع مشکل چه اقدامی می توان انجام داد ؟

– اقدام اول ، تماس با پشتیبانی سایت است تا مشکل را رفع کند راههای ارتباطی ایمیل، چت آنلاین ، تلگرام ، تلفن و… می باشد. اگر مشکل با تماس حل شد دیگر چه خوب ، ولی اگر مشکل رفع نشد سایر مراحل را پیگیری کنید

– اگر مشکل با تماس حل نشد، برای اقدام نگاه کنید اگر فروشگاه دارای اینماد می باشد به صفحه ثبت شکایت سامانه نماد الکترونیکی رفته و در آنجا ضمن گزارش تخلف، و یا در قسمت ارائه نقطه نظرات ، پس از تکمیل فرم های مربوطه ، مشکل خود را پیگیری کند. اینماد، نماد مرکز توسعه تجارت الکترونیک است و همواره فروشگاها را بررسی می کند تا در صورت تخلف ، نماد اعتماد را سلب می کند.

– راه دیگر شکایت به پلیس فتا ( پلیس فضای تبادل اطلاعات ) است و از طریق صفحه گزارش تخلف فروشگاههای اینترنتی و پس از تکمیل فرم مربوطه ، پیگیری کنید.

– مورد آخر اینکه با در دست داشتن مستندات خرید مثل رسید تراکنش به دادسرای جرایم رایانه ای در تهران و یا دادسرای محل در شهرستان ها مراجعه کرده، طرح شکایت کنید.

سخن پایانی مجوزهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی

مجموعه مجوزهای راه اندازی فروشگاه اینترنتی که در بالا ذکر شد برای اعتماد بخشی و ایجاد اطمینان برای مشتری و نیز جلوگیری از فیلتر شدن سایت توصیه می شود . اگر چه بیشتر مجوزها برای همه حوزه ها عمومیت دارد ولی در این میان اینماد به عنوان جواز کسب و کار اینترنتی دارای اهمیت بالا می باشد و فروشگاههای اینترنتی اگر می خواهند استمرار در کسب درآمد اینترنتی داشته باشند باید این مجوز را بگیرند.

علاوه بر اینها برخی از شرکت های پرداخت واسط یکی از شروط آنها برای دادن درگاه پرداخت واسط ، داشتن اینماد می باشد. در بحث راه اندازی و موفقیت فروشگاه پارامترهای زیادی دخیل است از جمله مسائل فنی ، کیفیت محصول و خدمات، پاسخگو بودن و… ولی در این میان یکی از مهمترین پارامترها جلب اعتماد و رضایت مشتریان است که با گرفتن مجوزهای لازم و استفاده از درگاه پرداخت امن و معتبر امکان پذیر است و این موضوع وفاداری مشتریان را نیز به همراه دارد.

لذا توصیه می شود قبل و یا در حین راه اندازی فروشگاه اینترنتی به دنبال اخذ مجوزهای کسب و کار باشید تا هم کارتان قانونی باشد و هم اطمینان مشتریان را از همان اول جلب کنید.