درباره دلایل اهمیت و ارزشمندی جایگاه بیت کوین نظرات و دیدگاههای مختلفی ارائه می شود، آنچه مسلم است بیت کوین نوعی پول الکترونیک و غیر چاپی است که به وسیله آن می‌توانید به هر نقطه‌ای از دنیا پول بفرستید یا از آن برای خرید کالا و خدمات استفاده کنید پولی که وجود دارد قابل لمس کردن نیست و بسیار ارزشمند بوده و هر روز هم بر ارزش و اعتبار آن افزوده می شود.
بیت کوین از خانواده رمز ارزها بوده و استفاده از ارزهای دیجیتال نیاز به ثبت نام یا مدارک خاصی ندارد. فرایند استخراج این رمز ارزها برای همگان مقدور است و همه می‌توانند با سخت افزار‌های مناسب از آن کسب درآمد کنند. در این مقاله سایت پول یابی ضمن پرداختن به معرفی بیت کوین به دلایل اهمیت و ارزشمندی جایگاه بیت کوین و کلاهبرداری های رایج در آن پرداخته می شود.
معرفی ارز دیجیتال
ارز دیجیتال یا رمز ارز Cryptocurrency شکل خاصی از پول دیجیتال است که بر پایه علم رمزنگاری به وجود آمده است. در واقع ارزهای دیجیتالی با پروتکل‌های رمزگذاری‌شده طراحی می‌شوند و هدف‌شان کاهش تقلب و ممانعت از جعل و کلاهبرداری ارزی می باشد. به عبارتی ، ارزهای رمزنگاری شده فقط یک سری کد رایانه‌ای هستند که ارزش پولی را در خود نگهداری می‌کنند. این کدها توسط رایانه‌هایی با قدرت بالا و البته صرف مقدار زیادی انرژی تولید می‌شوند.
ارزهای دیجیتال از فناوری غیرمتمرکز استفاده می‌کنند و به کاربران امکان پرداخت امن و ذخیره پول را بدون نیاز به ثبت نام و یا استفاده از بانکها و سازمان‌های واسطه مالی می‌دهند. بیشتر ارزهای دیجیتال روی پایگاه داده توزیع شده‌ای به نام بلاک چین اجرا می‌شوند.
اکثر واحدهای اصلی ارز دیجیتال (به جز توکن ها) توسط یک فرآیند به نام استخراج یا ماین تولید می‌شوند. ارزهای دیجیتال به منظور امنیت و ناشناس بودن ساخته شده اند. تقلب در تراکنش‌های ارزهای دیجیتال جایگاهی ندارد. کسی مالک آنها نیست و کسی نمی‌تواند آنها را متوقف یا هک کند. آنها غیرمتمرکز هستند و واسطه‌ها را حذف می‌کنند.
معرفی بیت کوین
در میان ارزهای دیجیتال ، بیت کوین مشهورترین و قدیمی‌ترین ارز دیجیتال است که همیشه در کانون توجهات قرار داشت. آموزش بیت کوین هم در اینترنت پرجستجو و پرطرفدار می باشد. هنوز مشخص نیست چه کسی این ارز دیجیتال را برای اولین بار خلق کرده است، زیرا ارز رمزنگاری شده در اساس بر مبنای مخفی نگه داشتن هویت کاربران عمل می‌کند.
بیت کوین برای اولین بار در مقاله‌ای که توسط یک برنامه نویس با اسم (احتمالا مستعار) ساتوشی ناکاموتو Satoshi Nakamoto منتشر شد، به جهانیان معرفی شد. با این حال هنوز مشخص نیست که خود ساتوشی ناکاموتو چه کسی می باشد.
دو ویژگی اصلی بیت کوین یعنی: ۱- غیرمتمرکز بودن و ۲- در امان ماندن از چاپ واحدهای پولی بیشتر، دستاورد مهمی در برابر پول‌های امروزی به حساب می‌آیند که مسیر را برای شکل جدیدی از نظام اقتصادی در آینده باز می‌کند. بیت کوین را می‌توانید به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری در نظر بگیرید، به وسیله آن انتقالات ارزی خود را انجام دهید و حتی از فروشگاه‌های آنلاین سفارش خرید کالا و خدمات دهید.
از آنجا که بیت کوین نخستین ارز دیجیتال دنیا بود، سایر ارزهای دیجیتال ایجاد شده پس از آن را آلت کوین Altcoin یا سکه جایگزین می نامند. لایت کوین Litecoin، دش Dash، مونرو Monero و اتریوم Etherum و صدها سکه دیگر همگی ارزهای دیجیتالی هستند که «آلت کوین» نامیده می‌شوند.
شیوه نگهداری بیت کوین
برای نگهداری از بیت کوین باید از ابزاری که اصطلاحا کیف پول wallet بیت کوین نام دارد استفاده کرد. کیف پول می‌تواند شکل‌های مختلفی داشته باشد. بیت کوین را می توان به صورت آفلاین و سخت‌افزاری ذخیره کرد که آن را ذخیره سرد Cold Storage می‌نامند. به این ترتیب می‌توان بیت کوین را از گزند سوءاستفاده و هک‌های احتمالی حفظ کرد.
لجر نانو اس Ledger Nano S یک کیف پول محبوب بیت کوین است که از شیوه ذخیره سرد (آفلاین) استفاده می‌کند. در مقابل، اگر ارز دیجیتال در اینترنت ذخیره شود، از اصطلاح ذخیره گرم hot storage استفاده می‌شود. در این شیوه، دسترسی به بیت‌کوین یا هر نوع ارز دیجیتال از هر نقطه‌ای امکان‌پذیر است، ولی احتمال به سرقت رفتن آن نیز بالا خواهد بود.
البته ذخیره سرد هم معایبی به همراه دارد. اگر کاربر نتواند به سخت‌افزار دسترسی داشته باشد (مثلا آن را گم کند)، ارز دیجیتال ذخیره شده در آن برای همیشه از بین می‌رود. تخمین زده می‌شود که تاکنون حدود ۳۰ میلیارد دلار بیت کوین توسط ماینرها و سرمایه‌گذاران گم شده باشد. با این وجود، از جایگاه بیت کوین هنوز هم محبوب‌ترین ارز دیجیتال باقی مانده است.
شیوه نظارت بر بیت کوین
نکته مهمی که درباره جایگاه بیت‌کوین و ارزهای مشابه آن وجود دارد، نبود نظارت‌های مرکزی بر آنها می باشد. به عبارت بهتر، هیچ دولت، نهاد و ارگانی روی این ارزها نظارت ندارد و در بستر شبکه‌ای کاملا آزاد، بی‌سانسور و بی‌مانع فعالیت می‌کنند.
نکته جالب اینکه ، دولت‌های مختلف در کشورهای گوناگون، هنوز نمی‌دانند که باید چه واکنشی نسبت به بیت کوین و همتایانش داشته باشند. برخی از آنها، اقدام به ممنوعیت و حذف آن می‌کنند و برخی دیگر در تلاشند تا آن را بهتر درک کرده و با شناختش از ویژگی‌ها و ظرفیت‌هایی که دارد، نهایت استفاده را ببرند.
هدف بیت کوین
به طور خلاصه هدف پیدایش بیت کوین انتقال و یا ذخیره امن پول است. لذا آن را می‌توان یک سیستم پرداخت و بانکداری دیجیتال امن دانست. بیت کوین در واقع کنترل واقعی پول را به دست خود افراد برگردانده و با کلمه عبور ویژه‌ای که کلید خصوصی نام دارد، تنها مالکین این کلیدها قادر به خرج کردن و انتقال بیت کوین‌ها خواهند بود.
از سوی دیگر پول‌های دیجیتال همواره با یک مشکل بزرگ روبرو بوده‌اند که « دوبار خرج کردن » نام دارد. این مشکل در اسکناس‌های کاغذی و پول‌های فیزیکی وجود نداشت، برای مثال شما نمی‌توانستید پولی را که در قبال خرید یک تلویزیون خرج کرده‌اید، دوباره برای خرید یک کالای دیگر استفاده کنید. اما در دنیای دیجیتال که همه چیز را به سادگی یک کلیک کردن می‌توانید کپی کنید، جلوگیری از دوبار خرج کردن اهمیت دارد.
اگر پول دیجیتال مانند یک فایل باشد، شما می‌توانید آن را همزمان در دو محل جداگانه خرج کنید و تا فروشندگان از این موضوع اطلاع حاصل کنند، شما خریدهایتان را انجام داده‌اید. به خاطر همین هم تا قبل از حضور ارزهای دیجیتال همیشه یک سازمان مرکزی برای بررسی موجودی‌های اشخاص وجود داشت تا جلوی این اتفاق را بگیرد. اما با پیدایش این ارز دیجیتال وجود یک سازمان مرکزی از میان برداشته شد و بررسی تراکنش‌ها توسط تمام اعضای شبکه انجام می‌شود. پس هدف مهم دیگر بیت کوین، حل مشکل دوبار خرج کردن بدون اعتماد به فردی دیگر است.
دلایل شهرت بیت کوین
دلایل متعددی در شهرت بیت کوین bitcoin و همتایان آن نقش دارند. برای نمونه، از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، فعالیت‌های مجرمان و خلافکاران با بیت کوین، این ارز دیجیتالی را به شهرت رساند. آنها با کمک این ارز دیجیتالی، فعالیت‌های مجرمانه خود را به دور از چشم ناظران و قانون پیگیری می‌کردند.
نکته مهم دیگری که موجب می‌شد، اعمال خلافکارانه در این بستر صورت بگیرد، نبود وجود نظارت‌های دولتی و دریافت نکردن مالیات از دارایی‌های موجود در بستر بلاک چین بود.
همان‌طور که در بالا اشاره شد، دولت‌ها هنوز نتوانسته‌اند قوانین منسجمی در حیطه ارزهای دیجیتالی تدوین کنند و بنابراین، موضوعاتی مانند دریافت مالیات هم درباره bitcoin و همتایان آن مطرح نمی‌شود.
اِسکم‌ها scam نیز یکی از دلایلی هستند که نام رمزارزها را در دنیا مطرح کردند. اسکم‌ها، همان تله‌هایی هستند که در قالب‌هایی موجه سر راه کاربران به ویژه افراد تازه کار قرار می‌گیرند تا آنها را به بهانه رسیدن به سود در دنیای ارزهای دیجیتالی، تلکه کنند.
از آنجا که بلاک چین یعنی بستری که در آن رمزارزها تراکنش می‌شوند، امکان برقراری ارتباطی بی‌واسطه را میان افراد فراهم می‌کند، دیگر نیازی به واسطه‌هایی مانند بانکها و موسسات مالی نخواهد بود. در نتیجه این عامل هم دلیل دیگری است برای اینکه ارزهای دیجیتالی نظیر bitcoin به شهرت فراوانی رسیده‌اند.
بررسی عملکرد بیت کوین
پول رسمی (پول منتشر شده توسط دولت‌ها) توسط فلزات گرانبها (به ویژه طلا) پشتیبانی می‌شود. در واقع ارزش یک اسکناس یا سکه در یک کشور به واسطه طلای موجود در مخازن بانک مرکزی آن کشور است. اسکناس به خودی خود ارزشی ندارد و صرفا یک تکه کاغذ است و ارزشش نه به خاطر خودش، بلکه به خاطر طلای پشتوانه آن است.
اما بیت کوین یک پول مجازی است که بر خلاف پول رسمی، فاقد هر نوع پشتوانه است و ارزشش به خودش بستگی دارد. همچنین برای تبادل و یا پس‌انداز آن نیاز به هیچ بانکی نیست. به محض اینکه بیت‌کوینی دریافت کردید، این ارز دیجیتال همانند سکه طلا برایتان خواهد بود. یک سکه طلا به خاطر خودش (کمیاب بودن فلز طلا) ارزش دارد. با این بیت کوین می‌توانید خرید کرده و یا آن را به امید افزایش قیمت در آینده ذخیره کنید.
برای خرج کردن بیت کوین کافی است آن را از کیف پول Wallet خودتان به « کیف پول » فردی دیگر انتقال دهید. کیف پول یک دیتابیس کوچک و شخصی است که بر روی درایو رایانه یا گوشی هوشمند (در حالت ذخیره سرد) و یا در فضای آنلاین (در حالت ذخیره گرم) قرار می‌گیرد.
امنیت بیت کوین بسیار بالاست و امکان جعل بیت کوین تقریبا وجود ندارد. از آنجا که تولید بیت کوین نیاز به توان پردازشی بسیار بالایی دارد، جعل آن از نظر اقتصادی به هیچ وجه به صرفه نیست.
شیوه ایجاد بیت کوین
دانستن راههای استخراج بیت کوین خالی از لطف نیست . هر کاربر معمولی با استفاده از یک رایانه با سخت‌افزار قدرتمند می‌تواند بیت کوین جدید ایجاد کند. بیت کوین در فرآیندی به نام استخراج پول رمزنگاری شده cryptocurrency mining ، استخراج می‌شود. افرادی که این سکه‌ها را استخراج می‌کنند ماینر miner نامیده می‌شوند. بیت کوین محدودیتی ۲۱ میلیون واحدی دارد، یعنی پس از استخراج این ۲۱ میلیون سکه، دیگر امکان استخراج بیشتر وجود ندارد. تاکنون بیش از ۱۱ میلیون بیت کوین استخراج شده است.
برای استخراج بیت کوین باید رایانه به صورت ۲۴ ساعته برای حل مسایل پیچیده محاسباتی با نام گواه اثبات کار proof of work در اختیار شبکه بیت‌کوین قرار گیرد. هر یک از این مسایل دارای مجموعه‌ای از جواب‌های احتمالی ۶۴ رقمی است. اگر رایانه خانگی به صورت ۲۴ ساعته روشن باشد شاید در طی چند روز، یک مساله بیت‌کوین را حل کنید. هر رایانه خانگی می‌تواند روزانه بین ۵۰ تا ۷۵ سنت به دست آورد. در مقابل، اگر ۳۶ رایانه قوی به صورت همزمان کار کنند شاید بتوان هر روز تا ۵۰۰ دلار به دست آورد.
اگر سخت‌افزار رایانه‌ای قوی ندارید و به تنهایی به استخراج بیت کوین می‌پردازید، هزینه برق مصرفی‌تان از این درآمد بیشتر می شود. استخراج بیت کوین در هنگامی که چند ماینر در یک گروه جمع شده و سخت‌افزارشان را در کنار هم قرار می‌دهند صرفه اقتصادی دارد.
همین نیاز به سخت‌افزار قدرتمند و هزینه بالای برق یکی از مواردی است که جلوی بسیاری از تلاش‌ها برای اختلال در شبکه بیت کوین و سواستفاده از آن را می‌گیرد. استخراج بیت کوین با پردازنده CPU یا کارت گرافیک GPU سود چندانی ندارد. در مقابل برای استخراج حرفه‌ای باید از سخت‌افزاری خاص به نام اسیک ASIC استفاده کرد.
دلایل اهمیت و ارزشمندی جایگاه بیت کوین
دلایل اهمیت و بالابودن جایگاه بیت کوین و ارزشمندی آن زیاد می باشد از بین مجموع آنها ، مهم ترین دلایل اهمیت جایگاه بیت کوین عبارتند از:
۱- استقلال بیت کوین
یکی از دلایل اهمیت ارزشمندی جایگاه بیت کوین این است که در اختیار هیچ بانک مرکزی قرار ندارد و هیچ دولتی مقررات آن را تعیین نمی‌کند. هیچ بانکی نمی‌تواند تراکنش‌های مالی بیت‌کوین را رصد کند و هیچ نهاد قانونی و مالیاتی نیز نمی‌تواند بر آن نظارت داشته باشد.
البته این عدم نظارت می‌تواند مشکلاتی نظیر تراکنش آسان پول برای باندهای تبهکار را به همراه آورد. در واقع بیت‌کوین ابزاری برای پولشویی نیز به شمار می‌رود. یکی از دلایل افزایش شدید قیمت بیت کوین در سال‌های گذشته، هجوم تبهکاران بین‌المللی برای خرید بیت‌کوین در حجم زیاد بود که این اتفاق موجب افزایش شدید قیمت آن شد.
۲- دور زدن سیستم بانکی
بیت کوین بانکها را کاملا دور می‌زند. از دلایل اهمیت جایگاه بیت کوین این است که، در یک شبکه همتا به همتا جابه‌جا می‌شود و نیازی به حضور بانک ها به عنوان واسطه نیست. همچنین کیف پول بیت کوین را نمی‌توان (همانند حساب‌های بانکی) بست یا راکد کرد و هیچ ارگانی نیز نمی‌تواند بر میزان موجودی کیف پول کاربران بیت‌کوین نظارت کند.
علاوه بر اینها، هیچ سقف برداشت و واریزی برای کیف پول بیت‌کوین وجود ندارد. در واقع، هیچ کس به جز صاحب کیف پول بیت‌کوین نمی‌تواند درباره نحوه مدیریت آن تصمیم‌گیری کند. بی‌تردید بانکها به هیچ وجه از این قابلیت بیت کوین دل خوشی ندارند.
۳- ایجاد تحول بیت کوین در شیوه پرداخت و پس انداز
بیت کوین تحولی بزرگ و شگرف در شیوه پس‌انداز و خرج کردن مردم جهان ایجاد کرده است. از زمان عرضه پول کاغذی (و البته در نهایت پول مجازی)، قدرت مالی در اختیار بانکها و موسسات مالی بزرگ بود. این بانکها هستند که پول را منتشر کرده، پول‌هایمان را پس‌انداز کرده و به ازای خدمات واسطه‌ای از ما کارمزد می‌گیرند.
اگر دولتی نیاز به پول بیشتر داشته باشد، پول بیشتری چاپ می‌کند و یا سیاست‌های مالی متفاوتی را در پیش می‌گیرد. در این میان، برخی دولت‌ها هم هستند که پول بدون پشتوانه چاپ می‌کنند و در نتیجه سبب ایجاد تورم در جامعه می‌شوند. این تورم بی تردید به سود بانکها و به ضرر مردم عادی جامعه خواهد بود.
ارز دیجیتال بیت‌کوین با هدف پس گرفتن این قدرت و بازگرداندن توان مدیریت ثروت به مردم طراحی شده است. به جای اینکه یک تکه کاغذ ارزش داشته باشد، یک بسته کد رایانه‌ای ارزشمند شمرده می‌شود و این موضوع هم یکی از دلایل اهمیت بیت کوین می باشد.
۴- برگشت ناپذیر بودن تراکنش های بیت کوینی
یکی از دلایل ارزشمندی جایگاه بیت کوین این است که تراکنش‌هایش برگشت‌ناپذیر می باشند. شیوه‌های رایج پراخت (نظیر انتقال پول به صورت کارت به کارت یا از طریق چک) این قابلیت را دارند که از سوی بانک لغو شوند. اما تراکنش‌های صورت گرفته بیت‌کوینی برگشت ناپذیرند.
ضمن اینکه، هیچ بیمه‌ای برای پوشش خسارت کیف پول بیت‌کوینی وجود ندارد. اگر اطلاعات موجود بر روی هارددیسک (ذخیره سرد) و یا حتی گذرواژه کیف پول‌تان را از دست دهید، دسترسی به کیف پول و در نتیجه، موجودی آن برای همیشه از دست خواهد رفت.
شیوه‌های کلاهبرداری با بیت کوین
چهار مورد از دلایل اهمیت و رفیع بودن جایگاه بیت کوین ذکر شد ولی این ارز دیجیتالی عاری از کلاهبرداری هم نمی باشد. در حال حاضر سه شیوه برای کلاهبرداری در تراکنش‌های بیت کوینی وجود دارد، که عبارتند از:
۱- وجود ضعف فنی در تایید طولانی تراکنش
فاصله زمانی تایید تراکنش ممکن است تا ۱۰ دقیقه طول بکشد. در این فاصله زمانی شاید فرد پرداخت کننده بخواهد بیت کوین پرداختی را در یک جای دیگر نیز خرج کند. البته موارد این چنینی بسیار نادر است. از آنجا که بیت‌کوین به صورت همتا به همتا و بدون واسطه انتقال می‌یابد، تایید آن در شبکه رایانه‌های بهم متصل اندکی طول می‌کشد. در طول این بازه زمانی، فرد کلاهبردار می‌تواند پرداخت دومی را انجام داده و بیت‌کوینی که به گیرنده اول منتقل کرده را به یک کاربر دیگر نیز بدهد.
البته سیستم بیت کوین به گونه‌ای است که یک کاربر نمی‌تواند یک بیت کوین را در دو جا خرج کند و در نتیجه، در مثال بالا، تراکنش دوم غیرمعتبر ارزیابی خواهد شد. اگر گیرنده دوم پیش از دریافت تاییدیه تراکنش چیزی را برای خریدار کلاهبردار ارسال کند، هم پول و هم کالای ارسال شده را از دست داده است.
۲- عدم صداقت مدیران استخرهای استخراج در برداشت
استخراج بیت کوین یا ارز دیجیتالی معمولا به صورت گروهی (استخر) صورت می‌گیرد. هر استخر متشکل از هزاران ماینر است که توان پردازشی رایانه خود را در اختیار استخر قرار می‌دهند تا استخراج بیت‌کوین صورت گیرد. در این میان، برخی مدیران استخرهای ماینینگ افرادی نادرستکار بوده و سهم بیشتری از بیت‌کوین به دست آمده را برای خود برمی‌دارند. این مشکل عدم صداقت ممکن است در نگاه مردم به بیت کوین آسیب جدی بزند.
۳- وجود ضعف انسانی در صرافی‌های آنلاین
مدیران صرافی‌های بیت کوین ممکن است افرادی نادرستکار و یا نالایق برای مدیریت این کار باشند. داستان صرافی ام‌تی گاکس مثال خوبی از عدم لیاقت و ناپاکی مدیران یک صرافی بزرگ آنلاین بود. از بین رفتن پس انداز بیت‌کوینی مشتریان در این صرافی‌ها شباهت زیادی به ورشکستگی بانکها دارد، با این تفاوت که بیمه‌ها معمولا پس‌انداز از بین رفته مشتریان را بازمی‌گردانند، در حالی که هیچ بیمه‌ای برای پوشش خسارت بیت کوینی در جهان وجود ندارد.
سخن پایانی دلایل ارزشمندی جایگاه بیت کوین
جای تعجب نیست اگر در آینده کلا پول های کاغذی جمع شده و مردم با ارزهای دیجیتالی معاملات خود را انجام دهند که البته امروزه نمونه های زیادی از آن را مشاهده می کنیم. در میان ارزهای دیجیتالی ، بیت کوین به عنوان یک رمز ارز شاخص و معروف از سایر ارزهای دیجیتالی پیشی گرفته و یک گرایش جهانی را معطوف به خود کرده است.
دلایل اهمیت جایگاه بیت کوین استقلال از بانک های مرکزی دولت ها و عدم تبعیت از مقررات حاکم بر آنها می باشد. به دلیل عدم تبعیت بیت کوین از قوانین بانکها ، می تواند کاملا آنها را دور زده و نیازی به حضور واسطه هم ندارد. با تحول در شیوه پس انداز و خرج کردن ، قدرت مالی بلامنازع بانکها را در هم شکسته و توان مدیریت ثروت را به مردم باز گردانده است.
نکته آخر دلایل ارزشمند بودن جایگاه بیت کوین اینکه، تراکنش های این رمز ارز برگشت ناپذیر بوده و بابت خسارت احتمالی، هیچ بیمه ای آن را پوشش نمی دهد. علیرغم برخی کلاهبرداری ها و ایرادات در بیت کوین ، به دلیل بستر امن و سایر جذابیت ها و کشش های مالی ، با استقبال بی نظیر جهانی مواجه شده و هر روز بر تعداد افراد خواهان آن افزوده می شود. به نظر می رسد تا سالها این روند رشد تصاعدی بیت کوین ادامه خواهد یافت و در میدان رمز ارزها یکه تازی خواهد کرد.
